Gelir Vergisi Yasası

<< geri Gelir Vergisi Yasası

R.G. Sayı: 58 8 Temmuz 1982

Kıbrıs Türk Federe Meclisinin 28 Haziran 1982 tarihli birleşiminde kabul olunan “Gelir Vergisi Yasası”, Anayasanın 74’üncü maddesi gereğince, Kıbrıs Türk Federe Devleti Başkanı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle ilan olunur.

24/1982

GELİR VERGİSİ YASASI

(11/1985; 67/1987; 16/1989; 20/1990; 22/1991; 14/1992; 20/1992; 69/1993; 21/1995; 1/1997; 4/1998; 16/1998; 3/1999; 14/2001, 41/2002, 58/2003, 73/2003; 13/2005; 34/2005; 56/2006 15/2007; 53/2007; 67/2007; 3/2010; 39/2010; 45/2010; 33/2011; 53/2011 ve 50/2014 sayılı, Yasalar ile değişitirilmiş ve birleştirilmiş şekliyle)

MADDE DİZİNİ:

Madde 1. Kısa isim.

BİRİNCİ KISIM

VERGİ KONMASI

Madde 2. Verginin konusu.

Madde 3. Yabancıların Kıbrıs’ta yerleşmiş olmayanların vergi yükümlülüğü.

Madde 4. Vergiye bağlı gelirin unsurları

Madde 5. Vergilendirme dönemi.

Madde 6. İstisnalar ve muaflıklar.

Madde 7. Safi kazancın saptanmasında indirilebilecek giderler.

Madde 8. İndirilebilecek diğer giderler.

Madde 9. Safi kazancın saptanmasında Kabul edilmeyen giderler.

Madde 10. Safi kazancın saptanmasında Kabul edilmeyen diğer giderler.

Madde 11. Zararların karlara takas ve mahsubu.

İKİNCİ KISIM

KİŞİSEL İNDİRİMLER

Madde 12. Yükümlü ve karısı için indirimler.

Madde 13. Çocuklar için indirim.

Madde 14. Özel indirim.

Madde 15. Sakatlıkve yaşlılık indirimi.

Madde 16. Medeni hal esası.

Madde 17. Evli kadının geliri.

Madde 18. Küçük çocukların geliri.

Madde 19. İndirimlerin uygulanmayacağın haller.

ÜÇÜNCÜ KISIM

BEYAN ESASI

Madde 20. Beyanname çeşitleri.

Madde 21. Yıllık beyannname.

Madde 22. Beyanname verme ve gelirin toplanması.

Madde 23. Yıllık beyanname vermeyecek olanlar.

Madde 24. Beyanname vermede sorumluluk.

Madde 25. Beyannamelerin şekli ve içeriği.

Madde 26. Yıllık beyannamenin verilme zamanı.

Madde 27. Stopaj beyannamesi.

Madde 28. Stopaj beyannamesinin kapsamı.

Madde 29. Stopaj beyannamesi verme zorunluluğu ve verilme zamanı.

Madde 30. Servet beyannamesi.

DÖRDÜNCÜ KISIM

VERGİ KESİNTİLERİ

Madde 31. Kazanç ve çeşitli ödemeler ile işlemlerde vergi kesintisi.

Madde 32. İratlarda vergi kesintisi.

Madde 33. Vergi kesintisinde yükümlülük.

Madde 34. Vergi kesintisinin gösterilmesi.

Madde 35. Vergi kesintisini gösteren belge.

BEŞİNCİ KISIM

TARH İŞLEMLERİ

Madde 36. Vergi tarhı.

Madde 37. Tarhiyatın muhatabı.

Madde 38. Servet beyannamesi esasında incelem ve tarhiyat.

Madde 39. Tarhiyat zamanı

Madde 40. Özel hallerde vergi, tarhı ve tahsili.

Madde 41. Tarh zamanaşımı.

ALTINCI KISIM

GÖTÜRÜ GELİR VERGİSİ

Madde 42. Götürü vergilendirme.

Madde 43. Götürü gelir vergisinden yararlanabilme.

Madde 44. Götürü vergilendirme kapsamına girme istemi.

Madde 45. Götürü vergilendirmede usul.

Madde 46. Götürü usulde vergilendirmenin geçerlilik süresi.

Madde 47. Götürü gelir vergisinin tarh, tahakkuk ve tahsili.

Madde 48. Götürü usulde itiraz.

Madde 49. Götürü gelir vergisi tüzüğü.

Madde 50. Götürü usulden vergiden yararlanmayacaklar.

Madde 51. Gelir ve Vergi Dairesinin yetkileri.

YEDİNCİ KISIM

VERGİ ORANLARI

Madde 52. Matrah dilimleri ve vergi oranları.

SEKİZİNCİ KISIM

VERGİNİN ÖDENMESİ

Madde 53. Ödeme süresi.

DOKUZUNCU KISIM

MAHSUPLAR

Madde 54. Vergi kesintisinin mahsubu.

Madde 55. Mahsup ve iadeler için müracaatlar.

Madde 56. Yabancı memleketlerde ödenen vergilerin mahsubu.

ONUNCU KISIM

ÇEŞİTLİ KURALLAR

Madde 57. Devletlerarası vergi anlaşmaları.

Madde 58. Bazı işlemlerin geçerli sayılmasması.

Madde 59. Muhasip ve murakıplar tarafından hazırlanan hesaplar.

Madde 60. Muhasip ve murakıplara yetki verilmesi.

Madde 61. Egemen üs bölgelerindeki şahısların vergi yükümlülükleri.

Madde 62. Tüzük yapma yetkisi.

Madde 63. Yasaya uyma sorumluluğu.

ONBİRİNCİ KISIM

GEÇİCİ KURALLAR

Geçici Madde 1. 1982 Vergilendirme dönemine ilişkin yıllık asgari ücret.

Geçici Madde 2. Peşin vergi ödeyenlere uygulanacak indirimler.

Geçici Madde 3. Servet beyannamelerinin verilmesi.

Geçici Madde 4. Ücretlilerin 1981 yılı ücret dışı kazançlarının vergilendirilmesi ve hesaplama

yöntemi.

Geçici Madde 5. Güvenlik Kuvvetleri Lojistik Destek kampanyasına bağışların gelirlerden

İndirilmesi

ONİKİNCİ KISIM

SON KURALLAR

Madde 64. Yürürlükten kaldırma ve saklı kurallar.

Madde 65. Yürütme yetkisi.

Madde 66. Yürürlüğe giriş.

Kıbrıs Türk Federe Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:

Kısa İsim

Bu Yasa, Gelir Vergisi Yasası olarak isimlendirilir.

I. KISIM

VERGİ KONMASI

Verginin konusu

41/2002

(1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmiş gerçek kişilerin bir takvim yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde ve dışında her türlü kaynaktan elde ettikleri kazanç ve iratların safi tutarı gelir vergisine bağlıdır.

41/1976

24/1977

62/1977

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

Bu fıkra amaçları bakımından, kazanç ve iratların iki veya daha fazla kişi tarafından, Kurumlar Vergisi Yasası kapsamına girmeyen işletmelerde, gelirin ortaklık esasına göre elde edilmesi halinde, ortaklığın tahakkuk eden gelirinden kişinin payına düşen miktar kazanç sayılır.

2. 41/2002

Bir şahsın ölümü halinde , bu şahsın yasal temsilcisine ölen şahsa tarh ve tahakkuk ettirilecek miktar üzerinden, vergi tarh ve tahakkuk ettirilir.

(2) Bu Yasa amaçları bakımından:

(a) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları dışında elde edilen kazançların ve iratların Kuzey Kıbrıs Türk

Cumhuriyetine getirilmesi koşulu aranmaz.

(b) İkametgâhı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde olan ve bir vergilendirme dönemi içinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde sürekli olarak veya aralıklarla altı aydan fazla oturanlar,Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yerleşmiş sayılırlar.

(c) Belli ve geçici bir görev veya iş için Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gelen yabancılar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde altı aydan fazla kalmış olsalar

dahi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine yerleşmiş

sayılmazlar.

Yabancıların ve Kıbrıs’ta yerleşmiş olmayanların Vergi

Yükümlülüğü

(1) Yabancılar ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmiş olmayan gerçek kişiler, sadece Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde elde ettikleri kazanç ve iratlar

üzerinden vergilendirilirler.

(2) Başka herhangi bir yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın, yabancıların ve Kıbrıs’ta yerleşmiş olmayanların

bu Yasa ve diğer vergi yasalarında öngörülen yükümlülüklerine

ilişkin tüm ödevlerini ve Gelir ve Vergi Dairesinin gerekli

göreceği teminatı yerine getirmemeleri halinde, kendilerine Kuzey

Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde ikâmet etme, çalışma veya kazanç

getirici faaliyetlerde bulunmalarına ilgili ve yetkili makamlarca

izin verilmez.

Vergiye bağlı gelirin

(1) Herhangi bir gerçek kişinin vergiye bağlı geliri aşağıda belirtilen kazanç ve iratlardan oluşur:

unsurları

(a) Ticari kazançlar:

(i) Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden

doğan kazançlar, ticari kazançtır.

27/1977

13/1980

(ii) Ticari kazançlar, Vergi Usul Yasasında

öngörülen esaslara göre saptanır.

(b) Tarımsal Kazançlar:

(i) Her türlü tarım ve hayvancılık faaliyetlerinden

doğan kazançlar, tarımsal kazançtır.

(ii) Tarımsal faaliyette bulunanların kazançları, Vergi

Usul Yasasında öngörülen esaslara göre saptanır.

50/2014

Yürürlük tarihi:

4 Temmuz 2014

(i) Her türlü hizmet veya herhangi bir hizmet karşılığı, avanslar dahil, tahakkuk eden veya alınan para ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatler ücrettir.

50/2014

(ii) Evvelce yapılmış veya ileride yapılacak

hizmetler karşılığında, avanslar dahil, alınan para ve para ile temsil edilebilen menfaatler de ücret sayılır ve bu ücreti alan bakımından, almaya hak kazandığı yılın geliri sayılır.

50/2014

(iii) Hizmetlilere verilen yardımlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakente fiyatlarına göre, konut temini ve başka biçimde sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal değerine göre değerlendirilir.

2. 20/1992

2. 69/1993

50/2014

(iv) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yasaları uyarınca veya Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmış veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı işçi sendikalarıyla yapılan Toplu İş Sözleşmeleri veya işletmelerce

yürürlüğe konulan ve Çalışma İşleri ve Maliye

İşleriyle görevli Bakanlıklarca onaylanmış özlük

hakları yönetmeliği gereğince elde edilen kıdem tazminatı miktarı, bu bent amaçları bakımından

tahakkuk ettiği yılın ödeneği olarak vergiye bağlı

tutulur.

50/2014

7/1979

3/1982

12/1982

44/1982

42/1983

5/1984

29/1984

50/1984

2/1985

10/1986

13/1986

30/1986

31/1987

11/1988

33/1988

13/1989

34/1989

73/1989

8/1990

19/1990

42/1990

49/1990

11/1991

85/1991

11/1992

....

Ayrıca, bu kapsamda kıdem tazminatı

almaya hak kazananın, kıdem tazminatının

tahakkuk ettiği tarihte, hayat pahalılığı dahil, fiilen

çekmekte olduğu bir aylık brüt ücret miktarı veya

Kamu Görevlileri Yasasına göre saptanan Barem 19’un tavanına tekabül eden kıdem

tazminatının tahakkuk ettiği tarihteki brüt aylık

maaş veya ücret toplamı, hangisi daha az ise, her

bir yıllık hizmete karşılık vergiden bağışıktır.

2.69/1993

50/2014

Kıdem tazminatının saptanması için esas alınan hizmet süresinin hesaplanmasında,

tamamlanmış hizmet yıllarından arta kalan süreler

olması ve bu süreler için de kıdem tazminatı tahakkuk ettirilmesi halinde, arta kalan süreler için bu kural orantılı olarak uygulanır.

69/1993

50/2014

Yukarıda belirtilen kurallar çerçevesinde

hak edilen vergi bağışıklığı, işten fiilen ayrılma

halinde uygulanır. İşe devam ederken alınan kıdem tazminatı ve/veya tazminatlar ise ödeyen tarafından kıdem tazminatı uygulamasına son verilmesi koşuluyla vergiden bağışıktır. İşe devam ederken alınan kıdem tazminatı ve/veya tazminatlar vergiye bağlıdır.

69/1993

50/2014

Ayrıca, görevde iken vefat etmiş olan veya görevde iken fiziki çalışma olanağını %50’nin (yüzde elli)’nin üzerinde kaybetmiş ve bu durumu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Kurulu raporu ile kanıtlanmış olan kişilerin aldıkları kıdem tazminatı da bu bent amaçları bakımından vergiden bağışıktır.

50/2014

(v) Bu bend uyarınca hizmetlilere ücret ve menfaatleri sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, bu Yasa ile belirlenen ödevleri yerine getirme bakımından işveren sayılırlar.

(d) Serbest Meslek Kazançları:

(i) Her türlü serbest meslek faaliyetlerinden doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır.

27/1977

13/1980

(ii) Serbest meslek sahiplerinin kazançları Vergi Usul Yasasında öngörülen esaslara göre saptanır.

(e) Taşınmaz Mal Sermaye İratları:

(i) Her türlü taşınmaz maldan elde edilen iratlar, taşınmaz mal sermaye iradıdır.

(ii) Bu bend amaçları bakımından, kiracı tarafından taşınmaz malı genişletecek veya ekonomik değerini artıracak şekilde taşınmaz mala eklenen kıymetler, kira süresinin sonunda veya ondan önce bedelsiz olarak mal sahibine devredilmesi halinde, bu kıymetler mal sahibi bakımından bu tarihte aynen tahsil edilmiş sayılır ve kira süresi veya son beş yıla, hangisi kısa ise, eşit olarak bölünmek suretiyle o yılların geliri sayılır.

Kıymetlerin emsal bedelinden düşük değerle devri halinde, aradaki fark bedelsiz devir sayılır.

50/2014

(f)

Taşınmaz Mal Satış Kazançları

2,58/2003

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(i)

İktisap şekline bakılmaksızın elde edilen her türlü taşınmaz malların herhangi bir şekilde satılmaları takas veya hibe edilmeleri veya kamulaştırılmaları veya başka bir şekilde elden çıkarılmaları halinde, elde edilen kazançlar taşınmaz mal satış kazançlarıdır.

2,16/1989

50/2014

47/2000

46/2002

Ancak, taşınmaz malın onaylanmış ve tüzel kişilik kazanmış bir vakfa vakfedilmesi; kişinin eşine veya çocuklarına hibe yoluyla devretmesi; taşınmaz mal alım ve satımı ile uğraşan gerçek veya tüzel kişiler hariç, 1 Ocak 1982 tarihinden sonra bir defaya mahsus olmak üzere bir ev (bir dönüme kadar alanı ile birlikte) ve bir arsa veya arsa yerine bir dönüm tarla veya bir ev ve bir arsa yerine en fazla 300 m² (üçyüz metre kare)’ye kadar bir işyerinin elden çıkarılması; gerçek ve tüzel kişilerin kendi adlarına kayıtlı taşınmaz mallarını Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı herhangi bir şirkete hisse karşılığı sermaye olarak devretmeleri halinde kazanç aranmaz.

2, 11/1985

2(2).16/1989

50/2014

(ii)

Bu Yasanın 6’ncı maddesinin (12)’nci fıkrası kuralları saklı kalmak koşuluyla, taşınmaz mal alım ve satımı veya parselasyonu veya inşası ve satışı ile uğraşan gerçek veya tüzel kişiler dışındaki kişilerin taşınmaz mal satış kazançları, bu Yasa amaçları bakımından aşağıdaki (5)’inci fıkrada öngörülen esas ve kıstaslarda hesaplanır.

2, 11/1985

3. 41/2002

50/2014

(iii)

Taşınmaz mal alım satımı veya parselasyonu veya inşası ile uğraşan gerçek ve tüzel kişilerin taşınmaz mal kazançları, bu Yasa amaçları bakımından aşağıdaki (5)’inci fıkrada öngörülen esas ve kıstaslarda hesaplanır.

Bu Yasa amaçları bakımından “taşınmaz mal alım satımı veya parselasyonu veya inşası ile uğraşan” deyimi bu tür faaliyetleri meslek haline getirmiş gerçek kişilerin; tüzel kişilerin; bir takvim yılı içinde üç adet taşınmaz maldan veya üç takvim yılı içinde üç adet taşınmaz maldan veya üç takvim yılı içinde beş adet taşınmaz maldan fazla taşınmaz malı elden çıkarmış gerçek kişilerin, vergi yükümlülüğü statüsünü anlatır.

41/2002

50/2014

Bu bend amaçları bakımından, her hisse satışı bir adet taşınmaz mal satışı olarak değerlendirilir. Bir tek koçanda gösterilen ve parselasyon ve inşaat işlemleri nedeniyle ayrı ayrı koçanla ifade edilebilecek taşınmaz malların bir bütün halinde satılması durumunda, ayrı ayrı koçanla tespit edilebilen ve müstakil taşınmaz mal niteliğindeki her taşınmaz mal bir adet satış olarak değerlendirilir.

50/2014

Ancak, taşınmaz mal satış değerinin, satışın gerçekleştiği tarihteki aylık asgari ücretin 40 (kırk) katından az olması veya miras veya hibe yoluyla elde edilen taşınmazın devrolunması halinde bu bendde belirtilen ve yükümlünün vergilendirme statüsünü belirleyen taşınmaz mal satışından sayılmaz.

50/2014

Bu kapsamda değerlendirilen gerçek kişiler bu kapsama alındıkları takvim yılını takip eden 3 (üç) takvim yılı içinde taşınmaz malı elden çıkarmamaları ve bu tür mesleki faaliyetlerde bulunmamaları halinde bu kapsamda çıkarılırlar.

41/2002

50/2014

Taşınmaz mal alım-satımı veya parselasyonu veya inşası ile uğraşan gerçek kişilerin, eşine ve çocuklarına taşınmaz mal hibe etmeleri halinde, hibe edilen taşınmaz malların, hibe edildikleri tarihten itibaren 3 (üç) yıl içerisinde satılmaları durumunda yukarıdaki kurala bakılmaksızın hibe edilen taşınmaz malı satan gerçek kişiler, bu taşınmaz mallar için hibe edenle aynı yükümlü statüsünde değerlendirilir.

(g) Taşınır Mal Sermaye İratları:

Sahibinin ticari, tarımsal veya mesleki faaliyeti dışında parasal sermaye veya para ile temsil edilebilen değerlerden oluşan sermaye dolayısıyla elde ettiği temettü, faiz, kira ve benzeri iratlar, taşınır mal sermaye iradıdır.

(h) Diğer Kazanç ve İratlar:

(i) Yukarıda öngörülen bendler dışında kalan her türlü kazanç ve iratlar.

Ancak, vergiyi doğuran olayın yasalarla yasaklanmış bulunması vergi yükümlülüğünü ve vergi sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Bölüm 224

3/1960

7/1978

(ii) Sahibi tarafından veya adına kazanç veya kâr amacıyla değil kişisel amaçla kullanılan taşınmaz malın, Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası kuralları gereğince saptanan muhammen kıymetinin yüzde dördü olarak hesaplanan yıllık kıymeti.

Bu bend amaçları bakımından, bir taşınmaz malı bedelsiz olarak kullan- masına sahibi tarafından izin verilen bir şahıs, bu taşınmaz malı sahibi için ve onun adına kullanılır sayılır.

(iii) Bu Yasanın 6.maddesinde belirtilen istisnalar dışında kalan her türlü temsil ödeneği ve tahsisatlar.

27/1977

13/1980

(iv) Amortismana bağlı ekonomik kıymetlerin satılması halinde Vergi Usul Yasasına göre saptanan kazanç miktarı.

(v) Geçici olarak ticari ve her türlü işlem ve faaliyetlerin yapılmasından veya her türlü işlemlere aracılıktan elde edilen kazançlar.

(vi) Herhangi bir faaliyetin veya görevin durdurulması nedeniyle alınan paralar, ayınlar ve sağlanan her türlü menfaatler.

(vii) Hava parası, taşınmaz malın boşaltılması, kullanma hakkının devri, herhangi bir faaliyetin tamamen veya kısmen durdu- rulması veya herhangi bir zararın tazmini için alınan tazminatlar.

(viii) Her türlü ihtira beratı, patent, telif, imtiyaz, ticari ünvan, işletme, alâmeti farika ve sair hakların veya ortaklık haklarının veya şirket hisselerinin veya faaliyeti durdurulan işletmenin satışından veya herhangi bir şekilde devredilmesin-

den elde edilen kazançlar.

(ix) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile yabancı memleketler veya yabancı memleketler ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasındaki ulaştırma ve taşıma- cılık işlerinden elde edilen kazançlar.

(x) Bir mahkeme hükmü veya vasiyetname şartı veya herhangi bir anlaşma gereğince sağlanan gelir veya ömür boyunca veya belli bir süre için tahakkuk eden veya alınan yıllık tahsisat.

(xi) Bir işletme faaliyetinin durdurulması nedeniyle işe ait ticari stoktan elde edilen kazançlar:

Bu bend amaçları bakımından, vergilendirme dönemi içinde bir ticaret, meslek veya iş icra eden herhangi bir şahsın işi bırakması veya faaliyetini

durdurması halinde, işe ait ticari stokun kıymeti aşağıda belirtilen şekilde saptanır:

Bu gibi ticari stokun Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahilinde ayni işi icra eden veya etmek amacında olana bir kıymet karşılığında satılmış veya devredilmiş olması ve bu işten sağlanan kazancın hesaplanmasında maliyeti satın alan tarafından gider olarak indirilmesi halinde kıymeti, satıştan temin edilen meblâğ veya devir karşılığının kıymeti olarak hesaplanır.

Yukarıdaki paragrafta belirtilen koşullar haricinde veya faaliyet durdu- rulmakla beraber satış veya devir olmaması halinde, ticari stokun kıymeti, rayiç kıymet üzerinden hesaplanır.

Bu bend amaçları bakımından, ticari stok deyimi, her türlü mamul veya

yarı mamul taşınır ve taşınmaz mallar ve ticari, sınai ve tarımsal mallar ile malzemeyi ve her türlü hakları anlatır.

Bu bend kuralları, işin veya faaliyetin bir ferdin ölümü nedeniyle durdurulması halinde uygulanmaz.

Bölüm 151

15/1971

20/1971

20/1975

44/1984

(xii) Bahse Tutuşma Evleri, Kumarhaneler ve Kumarı Önleme Yasası uyarınca Devletten kumarhane veya herhangi bir talih oyununa dayalı olarak faaliyette bulunmak için işletme imtiyazı veya izni alanların, kurumlar dahil, elde ettikleri kazançlar.

67/2007

(xiii) Beden Eğitimi ve Spor Yasası kapsamında, müşterek bahis oyunu faaliyetinde bulunan işletmelerin, kurumlar dahil, elde ettikleri kazançlar.

Bu madde amaçları bakımından “Müşterek Bahis” deyimi; “Yurt içinde ve yurt dışında oynatılan futbol bahisleri, at ve köpek yarışları ile benzeri şans oyunlarını” anlatır.

2(4).16/1989

67/2007

(2) Gelirin saptanmasında, yukarıdaki (1)’inci fıkranın (f) bendinin (ii) ile (iii) alt bendleri ile (h) bendinin (ix) alt bendinde belirtilen faaliyetlerden dolayı elde edilen gelirler hariç, (1)’inci fıkrada açıklanan gelirlerin gerçek ve safi kazanç tutarları gözetilir.

(3) Yabancıların (1).fıkranın (h) bendinin (ix) alt bendinde belirtilen ulaştırma ve taşımacılık işlerinde elde ettikleri kazançlar, kurumlar vergisine bağlı yabancı ulaştırma kurumlarının kazançlarının tespitine ait esaslara göre saptanır.

(4) 67/2007 sayılı yasayla yürürlükten kaldırıldı.

2(6).16/1989

53/2011

(5) Yukarıdaki (1)’inci fıkranın (f) bendinin (ii) ve (iii) alt bendlerinde belirtilen yükümlülerin öngörülen faaliyet- lerinden elde ettikleri safi kazançları, taşınmaz malların elden

çıkarılmaları tarihinde Tapu ve Kadastro Dairesi tarafından

saptanan rayiç kıymete veya satış bedeline, hangisi fazla ise,

uygulanacak yüzde yirmi (%20) ortalama safi kâr oranı esası

üzerinden hesaplanır ve bu Yasanın 31’inci maddesinin (1)’inci

fıkrasının (i) bendi kuralları saklı kalma koşuluyla, bu tür

faaliyetlerden veya bu faaliyetler dışındaki işlemlerden doğan

zararlar, hesaplanan bu safi kazançtan indirilmez.

Vergilendirme

(1) Gelir vergisinde vergilendirme dönemi, geçmiş takvim yılıdır.

dönemi

(2) Yükümlülüğün takvim yılı içinde kalkması halinde vergilendirme

dönemi, takvim yılı başından yükümlülüğün kalktığı tarihe kadar

geçen süreyi kapsar.

(3) Kesinti yoluyla ödenen vergilerde istihkak sahipleri, ayrıca yıllık

beyanname vermek zorunda değillerse, kesintinin ilgili bulunduğu

dönemler vergilendirme dönemi sayılır ve kesilen veya kesilmesi

gereken vergiler yıllık verginin yerine geçer.

İstisnalar ve

muaflıklar

Aşağıda gösterilen gelirler, gelir vergisinden istisna edilmiştir:

(1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başkanı, Başbakanı, Bakanları, Kıbrıs Türk Federe Meclisi Başkanı, Başkan Yardımcısı, Milletvekilleri ile Yargıç ve Savcılara verilen temsil

ödeneği ve güvenlik kamu görevlilerine Güvenlik Kuvvetleri

Komutanlığı Mali Tüzüğünde saptanan esaslar çerçevesinde

verilen yan ödenek.

(2) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti kamu görevlilerine ve siyasal kamu görevlilerine dış ülkelerde yaptıkları görev karşılığı ödenen

ve Bakanlar Kurulu tarafından saptanan özel tahsisat.

39/2010

(3) 39/2010 sayılı yasayla yürürlükten kaldırıldı.

39/2010

(4) Emeklilik Yasası uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bütçesinden ödenen emeklilik ikramiyeleri ve avansları ile yasalarca kurulmuş emekli sandıkları, Sosyal Sigortalar Dairesi veya İhtiyat Sandığı tarafından ödenen emeklilik ikramiyeleri ve avansları ile diğer toptan ödemeler.

(5) Malül gazilere ve şehit ailelerine, hayat pahalılığı tahsisatı dahil,

Devlet tarafından ödenen maaşlar ile Devlet tarafından yapılan

sosyal yardımlar.

(6) Ölüm veya yaralanma nedeniyle tazminat olarak alınan herhangi bir miktar.

Ancak, bu miktarın en son alınan ücretin bir yıllık

toplamını veya Mahkeme kararıyla kesilen miktarı aşan kısmı

vergiye bağlıdır.

(7) Bir üniversite, kolej veya okulda veya tanınmış bir eğitim

müessesesinde öğrenim veya staj amaçları için Devlet tarafından

ödenen veya Gelir ve Vergi Dairesinin onayıyla gider karşılığı

olarak alınan paralar.

Ancak, asli görev veya memuriyet dolayısıyla alınan

ücretler bu istisnaya bağlı değildir.

(8) Bakanlar Kurulunun onayladığı sosyal amaçlı kurumlardan veya

hayır kurumlarından alınan paralar.

3, 11/1985

4, 41/2002

(9) ’uncu madde 41/2002 sayılı yasa ile yürürlükten kaldırılmıştır.

3(1).11/1985

A:E:735/1995

(10) Uluslararası usul ve prensiplere uygun olarak, karşılıklı olmak

koşuluyla, diplomatik dokunulmazlığa sahip olan yabancı

memleketlerin diplomatik ve konsolosluk temsilcilerinin

ödenekleri.

4, 41/2002

(11) Bakanlar Kurulunun Resmi Gazete’de yayımlayacağı bir kararname ile saptanacak koşullar çerçevesinde, yurt ekonomisinin kalkınması için, yatırım amacıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti onayı ve bankalar vasıtası ile kurumlara, yabancı devlet veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti haricindeki yabancı kuruluşlar tarafından verilen nakdi kredilerden ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde faaliyet gösteren kurumlara, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti haricindeki yabancı kuruluşlar tarafından verilen ayni kredilerden elde edilen faizlerin tümü veya bir kısmı.

3(2).11/1985

(12) Bu Yasanın 4’üncü maddesinin (1)’ici fıkrasının (f) bendi kuralları uyarınca saptanan safi kazancın vergilendiril- mesinde, taşınmaz malın elden çıkarılması halinde, bu husustaki safi kazancın yüzde otuzu. “Bu muafiyet oranı, her yılın Ocak ayı içinde, yüzde altmışı

aşmamak koşuluyla, Bakanlar Kurulu Kararıyla yükseltilebilir.”

Ancak, taşınmaz mal alımı ve satımı veya parselasyonu

veya inşası ve satımı ile uğraşanların kazançlarına bu fıkrada

öngörülen indirim uygulanmaz.”

Bu Yasa amaçları bakımından elden çıkarma veya satış

deyimi, her türlü satış, takas, kamulaştırma veya hibe yoluyla

Tapu ve Kadastro Dairesi tarafından yapılan mülkiyet devir

işlemini anlatır.

3.69/1993

(13) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde tescil edilmiş ve yasal merkez

ve iş merkezleri Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulunan

hava ulaştırma kurumları tarafından istihdam edilen kaptan pilot,

ikinci pilot ile uçuş mühendislerine münhasıran uçuş hizmetleri dolayısıyla ödenen uçuş tazminatlarının yüzde ellisi (%50) ile bu

kurumlar tarafından sözkonusu personel lehine sağlanan ferdi iş

kazası sigortası ve lisans kaybı sigortası menfaatleri.

2,73/2003

(1.1.2003)

(14) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde tescil edilmiş ve yasal merkez ve iş merkezleri Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulunan ve münhasıran kira geliri elde eden kurumların, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde ikamet eden gerçek kişilere veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı olup yasal merkez ve iş merkezleri Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulunan ve münhasıran kira geliri elde eden kurumlara dağıtacakları kar payları.

15/2007

(15) Yasal merkez ve iş merkezi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bulunmayan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde hiçbir gelir elde etmeyen veya uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti sağlanan kuruluşların yanında çalışan hizmet erbabına işverenin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışından elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretler.

Safi kazancın saptanmasında indirilebilecek giderler

(1) Bu Yasada aksine kural bulunmadıkça, safi kazancı saptamak

amacıyla, aşağıda gösterilen gider unsurları dahil olmak üzere,

vergi yükümlüsü tarafından tamamen ve münhasıran safi kazancı

sağlamak hususunda işin önemi ve genişliği ile orantılı olarak

yapılan giderler, kanıtlanmaları halinde hasılattan indirilebilir.

İşle ilgili olmak koşuluyla;

(a) Bina, tesis ve makinelerin onarım, kira ve sair

kullanma masrafları.

Ancak, bunların kısmen veya tamamen kişisel amaçlar için kullanılması halinde, bu indirimler Gelir ve Vergi Dairesi tarafından kısmen veya tamamen dikkate alınmaz.

4(1).11/1985

(b) (i) Özel salon tipi araçlar dışında kalan işletmeye ait motorlu araçların bakımı, onarımı ve diğer kullanım giderleri veya indirimleri.

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(ii) Herhangi bir yasada aksine kural bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, motor gücü 1600cc’den fazla olan özel salon tipi motorlu araçların yatırım indirimi dışındaki amortisman ve kullanım giderlerinin Gelir ve Vergi Dairesinin uygun göreceği ve bu giderlerin %50 (yüzde elli)’sini aşmayacak bir miktarı.

Araç plakası önüne özel izinle “Z” (kiralık araç) ve “T” (yolcu taşıma) izni alan araçlar, bu Yasa amaçları bakımından iş aracı olarak değerlendirilir.

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

Ancak, bu bendde belirtilen giderlerin kişisel amaçlar için yapılması halinde, bu giderler veya indirimler kısmen veya tamamen dikkate alınmaz.

4(2).11/1985

2.(1), 13/2005

(d) Bilet giderlerine ek olarak işletmelerin, siyasal kamu görevlileri dışında kalan kamu görevli- lerine Devlet tarafından öngörülen en yüksek günlük harcırah miktarını aşmayan, dış seyahat giderleri.

Ancak, bu giderler, tamamen veya münhasıran imalât ve/veya ihracat yapan işletme- lerde yılda toplam 70 (Yetmiş) güne, diğer işletmelerde ise yılda toplam 50 (elli) güne tekabül eden miktardan fazla olamaz ve seyahatin kısmen veya tamamen

kişisel amaçlar ihtiva etmesi halinde, bu giderler Gelir ve Vergi Dairesi tarafından kısmen veya tamamen dikkate alınmaz.

(e) İşveren tarafından hizmetlilere ve işçilere işyerinde verilen yiyecek ve giyecek giderleri ile tedavi ve ilâç giderleri ve yürürlükteki yasaların öngördüğü fonlara ödenen sosyal güvenlik giderleri.

4(3).11/1985

Ancak, başka herhangi bir yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın, sosyal güvenlik fonlarına yapılacak ödemeler, hizmet- liye ödenen brüt ücretin %15’inden fazla olamaz. Bu oran, her yılın Ocak ayı içinde Bakanlar Kurulu tarafından iki katına kadar yükseltilebilir.

4(4).11/1985

(f) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yasalarına uygun olarak kurulmuş sosyal güvence amaçlı kurumlara yükümlüler tarafından yapılan ödemeler.

Ancak, başka herhangi bir yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın, bu miktar, hizmetlinin aldığı veya almaya hak kazandığı brüt ücretin %10’undan fazla olamaz. Bu oran, toplu iş sözleşmelerinde saptanan işveren katkı oranını aşmamak koşuluyla, her yılın Ocak ayı içinde Bakanlar Kurulu tarafından iki katına yükseltilebilir.

(g) Gelir ve kurumlar vergisi dışındaki vergi, resim ve harçlar.

2.4/1998

39/1993

(h) Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Denetim) Yasası kuralları uyarınca kurulmuş olan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahilinde faaliyet gösteren veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde bir işyeri bulunan herhangi bir sigorta şirketi nezdinde ölümün gerçekleşmesi halinde sabit veya hesaplanabilen yekün bir meblağın ödenmesini sağlamak üzere kendisinin veya eşinin hayatını Hayat Sigortası ile sigorta ettiren herhangi bir ferdin veya esas maksadı ferde, ihtiyarlığında hayatı boyunca yıllık ödenek sağlamak olan bir Hayat Sigortası yaptıran herhangi bir ferdin Hayat Sigortası poliçesi için ödediği primin yıllık tutarı veya böyle bir prim,

Ancak başka herhangi bir Yasada aksine kural bulunup bulunmadığına bakılmaksızın gider olarak indirilebilecek prim miktarı her ay kesilen Sosyal Güvence katkı payları tutarından fazla olamaz.

5, 41/2002

27/1977

13/1980

(2) (a) Yukarıdaki (1).fıkranın (a) ve (b) bendleri ile 10. madde kuralları saklı kalmak koşuluyla işletmelere ait ekonomik kıymetler üzerinden Vergi Usul Yasası kurallarına göre ayrılması öngörülen amortismanlar.

Bu Yasa amaçları bakımından ikametgâh olarak kullanılan binaların ömrü otuz üç yıl, iş yeri ve benzeri amaçlar için kullanılan binaların ömrü ise yirmi beş yıldır.

Ancak, satın alınan ve değeri satın alındığı yılın başındaki yürürlükte bulunan bir aylık brüt asgari ücreti aşmayan alet, edavat, mefruşat ve demirbaşlar amortis- mana tabi tutulmayarak doğrudan doğruya gider kaydedilebilirler.

Amortismana bağlı ekonomik kıymetlerin işletmenin esas amaçları haricinde kullanılmaları, karşılıksız olarak herhangi bir şekilde elden çıkarılmaları, kullanılmalarının durdurulması, işletmenin faaliyetlerinin durdurulması bu indirim hakkını ortadan kaldırır ve indirim hakkının ortadan kalktığı yılın gelirine eklenir.

27/1977

13/1980

(b) Vergi Usul Yasası kurallarına göre saptanacak değersiz alacaklar.

4(5).11/1985

5(2), 41/2002

(3) Yukarıdaki (1).fıkranın (a) ve (b) bendleri ile 10’ncu madde kuralları saklı kalmak koşulu ile amortismana bağlı yeni veya ithal edilmiş aşağıdaki ekonomik kıymetlerin işletme tarafından satın alınmış, imal veya inşa edilmiş ve ilk defa işletilmiş veya ilk defa kullanılmış olması halinde, aşağıdaki şartlara uyulması koşulu ile amortisman indirimine ek olarak yatırım indirimleri uygulanır.

(a) İşletmenin bilanço esasına göre defter tutması zorunludur.

(b) Yatırım indirimine bina, makine, tesisat, işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olan araç ve gereçler ile benzeri amortismana tabi aktif kıymetlerin (özel salon tipi araçlar hariç) maliyet bedelleri esas teşkil eder.

(c) Arazi ve arsa tedariki, yedek parça (tesislerin iktisadi kıymetini artıran nitelikte yedek parça yatırımları hariç) temini, esas proje dışında münferit tesisat ve araç temini için yapılan harcamalara yatırım indirimi uygulanmaz

47/2000

16/1987

67/1988

(ç) Yatırım indiriminin oranı %50 (Yüzde Elli)’dir. Maliye İşleriyle Görevli Başkanlığın önerisi ile Bakanlar Kurulu bu oranı kalkınmada öncelikle yöreler ve Teşvik Yasası ile Turizm Endüstrisi Teşvik Yasasında belirtilen, özel önem taşıyan sektörlerde yapılan yatırımlar için yapılan yatırımın %100 (Yüzde Yüz)’üne kadar artırmaya veya yasal orandan az olmamak üzere yeni oran tespit etmeye yetkilidir. Tespit edilen yeni oranlar, Bakanlar Kurulu Kararının Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayarak yapılan harcamalara uygulanır.

(d) Komple tesislerde yatırım tamamlandıktan, diğerlerine üretime başladıktan sonra yatırıma mevzu aktif değerlerin topluca satışı halinde satıcı yönünden herhangi bir işlem yapılmaz. Bu tesisleri alan kişiler (yatırım indiriminden faydalanma şartlarına sahip olmaları koşulu ile) satan kişiye tanınan indirim miktarı kadar yatırım indiriminden faydalanırlar.

Yatırım indirimine konu olan aktif değerlerin, yatırımla hedeflenen amaç dışında kullanılması, parça parça satılması veya bu maddede yazılı şartların herhangi birine uyulmaması halinde, indirim toplamı bu hakkın ortadan kalktığı yılın gelirine eklenir ve %50 (Yüzde Elli) cezalı olarak tahsil edilir.

(e) Yatırım indirimleri ile özel teşvik yasalarında kurallar bulunması halinde, bu Yasada belirtilen indirim oranları yerine ilgili teşvik yasalarında öngörülen oranlar ve esaslar uygulanır.

2(2), 13/2005

53/2011

(4) İşletmelerin yurt dışında yapmış oldukları reklam ve duyuru giderleri toplamının, brüt kazancın %10’una kadar olan kısmı.

Ancak, zarar olması halinde, faaliyete yeni başlayan yükümlüler, faaliyete başladıkları yılda, zararın bu giderleri içeren kısmını bir sonraki yıla devredebilirler, takip eden yıllara devredemezler. Bunların dışındaki yükümlüler ise zarar olması halinde, zararın bu giderleri içeren kısmını sonraki yıllara devredemezler.

4(6).11/1985

(5) Aşağıda belirtilen esas ve kıstaslara bağlı kalmak koşuluyla,

işletmelerin temsil ve ağırlama giderleri.

Ancak bu giderler toplamı:

(a) Tamamen ve münhasıran imalât, üretim veya ihracat yapan işletmelerde brüt kazancın %4’ünü;

(b) (a) bendi dışında kalan iş kollarında veya karma faaliyetlerde bulunan işletmelerde brüt kazancın %2’sini aşamaz. Zarar olması halinde, zararın bu giderleri içeren kısmı sonraki yıllara devredilemez.

İndirilebilecek diğer giderler

5. 11/1985

6(1), 41/2002

3.(1) 13/2005

(1) (A) Eğitim, sağlık, kültür-sanat, sportif ve bilimsel çalışmaları desteklemek amacıyla, Devlete, yasa ile oluşturulan kuruluşlara, spor federasyonlarına kayıtlı ve faal durumda bulunan spor kulüplerine ve benzeri amaçlar için Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan vakıflara, ve hayır kurumlarına makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar, dış ülkelerde düzenlenen ulusal nitelikli ilmi, kültürel, sanatsal veya sportif yarışmalarda veya temsiliyetlerde başarı elde edenlere verilen armağan veya ödül giderleri, yapıldıkları yılın kazancına mahsup edilebilir ve safi kazancın ve safi kazancın %10 (yüzde on)’unu aşamaz. Bu giderler zarar olması halinde, sonraki yıllara devredilemez.

3.(1) 13/2005

39/2010

(B) Devlet veya yasa ile oluşturulan kuruluşlar veya spor federasyonlarıyla spor federasyonlarına kayıtlı ve faal durumda bulunan spor kulüpleri ile yapılan sponsorluk anlaşmalarından doğan ve eğitim, sağlık, kültür-sanat, sportif ve bilimsel çalışmaları desteklemek amacıyla yapılan giderler, yapıldıkları yılın kazancına mahsup edilebilir.

Ancak bu giderler, zarar olması halinde sonraki yıllara devredilemezler.

16/1989

41/2002

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(2) (A) Yükümlünün, kendi veya çocukları adına 150 m²(yüz elli metre kare)’den küçük bir konut alımı veya 150 m² (yüz elli metre kare)’den küçük bir konut inşaası için borçlandığı ve beyannamesinde talep ettiği ve ilgili vergilendirme dönemi içinde fiilen ödediğini kanıtladığı ve Gelir ve Vergi Dairesi tarafından onaylanan borcun yürürlükte bulunan aylık asgari ücretin (yılın başında yürürlükte bulunan aylık asgari ücret) yarısını aşmayan faizleri,

Bu indirimden yararlanılabilmesi için adına konut alınan veya inşa edilen kişinin veya eşinin adına kayıtlı başka konutunun olmaması koşuldur.

Ancak, gelirleri sadece ücretlerden oluşan hizmetlilerin vergi yükümlülüklerinin saptanmasında, ilgili vergilendirme dönemi içinde ödenen borç faizleri yerine, bir önceki vergilendirme dönemi içinde ödenen faiz miktarları dikkate alınır.

(B) Konut faiz indiriminden yararlanmak için, sözkonusu taşınmaz malı iktisap etme veya inşaatın başlangıç tarihinden tamamlanıncaya kadar bu amaçla borçlanılması koşuldur.

Bu fıkra amaçları bakımından “Yükümlü”, vergilendirmeye bağlı kişinin kendini ve evli olması halinde ise sürekli beraber yaşayan karı ile kocanın her ikisini birden anlatır ve ayni amaç için karı kocadan her biri tarafından faiz ödenmesi halinde her biri için yapılacak indirim tutarı yukarıdaki (A) bendinde belirtilen sınırı aşamaz.

(C) Bu fıkra kurallarından yararlanan yükümlüler, taşınmaz malı elde etme veya kullanma tarihinden başlayarak 10 (on) yıl içinde herhangi bir nedenle taşınmaz malı elden çıkarmaları halinde, sözkonusu indirim hakkını kaybederler ve o yıla kadar verilmiş olan indirimler toplamı, bu hakkın kalktığı yılda vergilendirilir.

(3) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde tescil edilmiş Şirketlerden,

özel şirketler hariç, hisse senedi alımı için borçlanılan para

üzerinden ödenen faizler.

Ancak, faiz indirimi bu yatırımdan dolayı sağlanan

gelirden fazla olamaz.

27/1977

13/1980

(4) Amortismana bağlı ekonomik kıymetlerin satılması halinde Vergi

Usul Yasasına göre saptanan zarar miktarı.

(5) Görev gereği başka bir yere nakli dolayısıyla ikametgâhını

kiraya verip başka bir ikametgâh kiralama zorunluluğunda kalan

bir yükümlünün:

(a) Aldığı kira ödediği kiradan az ise, aldığı safi kira miktarı kadar bir indirim;

(b) Aldığı safi kira ödediği kiradan fazla ise, ödediği kira miktarı kadar bir indirim

ayrıca gelirden indirilir.

Safi kazancın saptanmasında

Safi kazancın saptanmasında aşağıda öngörülen ödemelerin gider olarak indirilmesi kabul edilmez;

kabul edilmeyen giderler

(1) Gelirin sağlanması için tamamen ve münhasıran sarfedilen para

dışında yapılan herhangi bir ödeme veya sağlanan menfaatın

parasal karşılığı.

(2) İşletme sahibinin, eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri paralar ve ayın olarak aldıkları sair değerler ile her türlü

kişisel masraflar. Ayın olarak alınan değerler emsal bedeli ile

değerlenerek işletme sahibinin işletmeden çektiklerine eklenir.

(3) İşle ilgili olmayan kişilere işletmenin veya işletme sahibinin

yaptığı her türlü harcamalar.

(4) İşletme sahibinin kendisine, sürekli çalışmayan eşine veya

çocuklarına işletmeden yaptığı herhangi bir ödeme veya harcama.

(5) İşletme sahibi veya eşinin işletmeye koyduğu sermaye için

tahakkuk ettirilen faizler.

(6) İşletme sahibinin, eşinin veya çocuklarının işletmede cari hesap

veya başka şekillerde gösterilen alacaklarına tahakkuk ettirilen

faizler.

(7) Bu Yasaya göre hesaplanan gelir vergisi, yürürlükteki vergi

mevzuatı kurallarına göre kesilen her türlü para cezaları, vergi

cezaları, gecikme zamları ve faizleri ile işletme sahibinin

suçundan veya kusur ve ihmalinden doğan her türlü tazminat,

ceza ve sair ödemeler.

(8) İkametgâh ile işyeri arasındaki seyahat giderleri ile işletme

sahibine ait olan ve işletmede kullanılan herhangi bir taşınır veya

taşınmaz malın kirası.

(9) 8.maddenin (5).fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla ikametgâh için ödenen kiralar.

(10) Sigorta veya tazminat akdi gereğince yükümlüye tazmin edilmesi taahhüt edilen herhangi bir zarar veya harcama.

6(1).11/1985

(11) Yangın, deprem, su baskını gibi doğal afetler ile zorunlu yıktırma veya mahkeme kararıyla tahliye etme veya işyerini organize sanayi bölgelerine yerleştirme halleri dışında, iş yeri değişimi için yapılan harcamalar.

27/1977

13/1980

(12) 7.maddenin (2).fıkrasının (a) bendi saklı kalmak koşuluyla Vergi

Usul Yasası kurallarında belirtilen emtia haricindeki ekonomik

kıymetlerin maloluş giderleri ve bunlara yapılan herhangi bir

geliştirme, değiştirme, ilâve veya sair yatırım harcamaları ile

patent, telif ve benzeri hakları için ödenen miktarlar.

(13) Vergi Usul Yasası kurallarına göre şüpheli alacaklar olarak

tanımlanan alacaklar haricinde, her ne şekilde ve işlemle olursa

olsun, özel veya genel herhangi bir amaç için ayrılan ihtiyat

akçeleri veya provizyonlar.

(14) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları haricinde bulunan veya

ikâmet eden alacaklılara, kurumlar dahil, ödenen veya ödenmesi

gereken alacak ve faizler.

Ancak, bu ödemelerin indirim olarak kabul edilmesi için,

alacaklının bulunduğu ülkenin Gelir ve Vergi Dairesi tarafından

ilgili evrakların onaylanması koşuldur.

6(2).11/1985

(15) 8.maddenin (1).fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla, verilen

armağan veya ödüller.

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(16) Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Denetim) Yasası kapsamında faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin yine aynı Yasa kapsamı altında lisans belgesi almayan gerçek veya tüzel kişilere sigorta komisyonluğu olarak her ne ad altında olursa olsun yaptıkları ödemeler.

Safi kazancın saptanmasında kabul edilmeyen diğer giderler

10.

Aşağıdaki hususların herhangi birinin olmaması veya yerine getirilmemesi hallerinde, bu Yasada öngörülen yatırım ve amortisman indirimleri ile zararların mahsup hakkı, silinen değersiz alacaklar ve bunlar için ayrılan provizyon indirim hakları verilmez. Verilmiş ise geçmiş indirim toplamı bu hakların ortadan kalktığı yılın gelirine eklenir.

27/1977

13/1980

(a) Yükümlüler tarafından Vergi Usul Yasası kurallarına uygun olarak

hazırlanmayan veya uygun olarak hazırlanmakla beraber vergi

kaybına neden olan gerçek dışı unsurlar ihtiva eden hesaplarda.

(b) Bu Yasayı yürütmekle görevli Bakanlıkca yetkili kılınan bir

muhasip-murakıp tarafından hazırlanan ancak hesap ların

gerçekciliği hususundaki her türlü sorumluluğu vergi

yükümlüsüne ek olarak ilgili musahip-murakıba ait olması

koşulunu da açıkca taşımayan hesaplarda.

Ancak, kabul edilmiş ve buna göre işleme bağlı tutulmuş hesaplarda yukarıda belirtilen haklar dolayısıyla

yükümlü lehine sağlanan vergi farkları, verilen bu hesapların

Vergi Usul Yasası kurallarına uygun bir şekilde tutulmuş kayıtlara

ve gerçek evraklara tamamen dayandırılmadığına Gelir ve Vergi

Dairesince kanaat getirilmesi halinde, gerek yükümlüye gerekse

muhasip-murakıba, Vergi Usul Yasasındaki ceza uygulama kuralları saklı kalmak koşuluyla, gerekli tarhiyata bağlı tutulur.

Zararların kârlara takas ve mahsubu

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

11.

(1) Bu Yasanın 7’nci maddesinin (4)’üncü fıkrası, 8’inci maddesinin (1)’nci fıkrası ve 10’uncu maddesi kuralları saklı kalmak koşuluyla, gelirlerin toplanmasında, gelir kaynaklarının bir kısmından doğan zararlar, sermayede meydana gelen her türlü eksilmeler hariç, mahsup edilebilir.

Ancak;

(a) Taşınır veya taşınmaz mal sermaye iratlarından;

(b) Taşınmaz mal satış işlemlerinden; ve

doğan zararlar, diğer kaynaklardan elde edilen kazançlara mahsup

edilmez.

Ayrıca, bu Yasanın 4’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasında belirtilen faaliyetlerin herhangi birinden doğan zararlar ücret (maaş) gelirlerine mahsup edilmez.

(2) Bu mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı sonraki yılların gelirlerinden indirilir. Her yılın arka arkaya beş yıl içinde

mahsup edilemeyen zarar bakiyesi sonraki yıllara aktarılmaz.

Hesaplarda her yıl zararının ayrı ayrı gösterilmesi koşuldur.

II. KISIM

KİŞİSEL İNDİRİMLER

Yükümlü ve karısı için indirimler

12.

Vergi matrahının saptanmasında, safi kazanç ve iratlardan yılda:

39/2010

(1) Yükümlünün kendisi için Bakanlar Kurulu kararıyla her yıl Ocak ayı içinde saptanacak bir indirim yapılır.

Saptanacak bu indirim miktarı Emeklilik Yasası, Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Hizmetlerin Hesaplanması Yasası, Mücahit Tazmin Yasası ve Vakıflar Örgütü ve Din İşleri Dairesi Memurları Emeklilik Yasası kuralları uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bütçesinden, Yerel Kuruluşlardan, Sosyal Sigortalar Dairesinden ve/veya emeklilik fonu Bakanlar Kurulunca onaylanan kurumlardan emeklilik maaşı alanlar için yüzde yüz (%100) artışlı olarak uygulanır.

Yükümlünün hem emekli hem çalışan olması durumunda Bakanlar Kurulunun saptadığı indirim miktarı yüzde yüz (%100) artışlı uygulanır.

Ancak her halükarda bu indirim miktarı emeklilik maaşından fazla olamaz, fazla ise emeklilik maaşı kadar indirim uygulanır.

Emeklilik maaşı Bakanlar Kurulu tarafından saptanacak indirim miktarından az ise Bakanlar Kurulunun saptadığı indirim miktarı kadar indirim uygulanır.

Bakanlar Kurulu emeklilik maaşı alanlar için uygulanan yüzde yüz (%100) artışlı indirim miktarını, çalışanlar için uygulanan indirim miktarına kadar indirmeye yetkilidir.

Ancak bu indirim miktarı ile ilgili yılın vergilendirme dönemi başında yürürlükte bulunan asgari yıllık ücretin bu Yasanın 14’üncü maddesinde öngörülen özel indirim miktarı toplamları, asgari yıllık ücretten az olamaz.

7, 11/1985

4(1).16/1989

2, 34/2005

2,53/2007

(2) Yükümlü evli ise ve karısı sürekli olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kendisi ile birlikte yaşıyorsa, karısı için bu maddenin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca saptanan indirim miktarının yüzde sekizine (%8) eşit bir indirim yapılır.”

7, 11/1985

4(2).16/1989

(3) Yükümlü boşanmış ise, bu maddenin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca saptanan indirim miktarının yüzde dördünü (%4) aşmamak koşulu ile mahkeme emri uyarınca

karısı için ödediği nafaka miktarı kadar bir indirim yapılır.

Bu miktarın hesaplanmasında birler ve onlar haneleri rakamları

sıfırlara dönüştürülür.

Çocuklar için indirim

8(1), 11/1985

5.16/1989

3(1),34/2005

13.

(1) Bu maddenin (1)’inci ve (3)’üncü fıkra kuralları ile 18’inci madde

kuralları saklı kalmak koşuluyla, bir vergilendirme dönemi içinde

herhangi bir zamanda çocuk sahibi olan bir yükümlü, vergi

matrahının hesaplanmasında aşağıda belirtilen indirimlerden

birine hak kazanır:

(A) İlgili vergilendirme dönemi başında onaltı yaşında veya daha küçük yaşta olan ve herhangi bir okulda tüm zamanını vererek eğitim görmeyen veya herhangi bir ilkokulda eğitim gören her çocuk için, yılda, 12’nci maddenin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca saptanan indirim miktarının (%6) yüzde altı’sına eşit bir indirim;

Ancak, evlenmemiş ve hiçbir geliri olmayan kız çocukları için yaş haddi aranmaz.

34/2005

3, 53/2007

(B) İlgili vergilendirme dönemi başında yirmi yaşında veya daha küçük yaşta olan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde herhangi bir orta öğretim kurumunda tüm zamanını vererek eğitim gören veya yurt ödevini yedek subay rütbesi dışında ifa eden ve vergiye bağlı geliri olmayan; veya onsekiz yaşında veya daha küçük yaşta olan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışındaki orta öğretim kurumlarından herhangi birinde eğitim gören; veya sürekli sakat ve yetersiz durumda olan her çocuk için, yılda, bu Yasanın 12’nci maddesinin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca saptanan indirim miktarının yüzde sekizine (%8) eşit bir indirim.

34/2005

(C) İlgili vergilendirme dönemi başında onsekiz yaşından küçük ve yirmiyedi yaşından büyük olmayan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahilinde veya haricinde resmi bir yüksek öğretim kurumunda tüm zamanını vererek eğitim gören her çocuk için, yılda, 12’nci maddenin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca saptanan indirim miktarının yüzde onbir’ini (%11) aşmayan ve vergi yükümlüsü tarafından harcanan eğitim giderlerine eşit bir indirim miktarı.

34/2005

(Ç) Bu fıkranın (A), (B) ve (C) bendlerindeki indirim miktarlarının hesaplanmasında bir’ler ve on’lar haneleri rakamları sıfıra dönüştürülür.

2.20/1990

34/2005

(D) İlgili vergilendirme döneminde yukarıdaki (A), (B) ve (C) bendleri uyarınca çocuk indirimine hak kazanmış üç ve daha çok sayıda çocuk sahibi olan yükümlülerin ödemekle yükümlü oldukları vergiden üçüncü çocuk için %15 (yüzde onbeş)

ve daha sonra gelen her çocuk için %5 (yüzde beş) ek indirim yapılır.

Ancak, ayni çocuk konusunda indirime birden fazla kişinin hak kazanması halinde, bu indirim oranı bu maddenin (4)’üncü fıkrasındaki esas ve kıstaslara göre işleme bağlı tutulur.

(2) Vergilendirme dönemi başında 18 yaşından büyük bir çocuğun vergilendirme dönemine ait herhangi bir geliri, yapılabilecek indirim miktarından fazla ise ilgili çocuk hususunda indirim yapılmaz.

Ancak, geliri indirim miktarından az olan ilgili çocuk

hususunda indirim, bu gibi gelir ile indirim arasındaki fark kadar

olur.

8(2).11/1985

(2) Bu madde amaçları bakımından “çocuk” deyimi, yükümlünün

evlenmemiş yasal çocuğunu, üvey çocuğunu veya mahkeme

kararıyla evlâtlığa kabul edilen çocuğunu anlatır ve ana ile

babasını kaybetmiş ve yükümlü ile birlikte yaşayan kardeşini

veya torununu da kapsar.

Ancak, öğrenimdeki evlenmiş çocuklara ilişkin kural

saklıdır.

(4) Aynı çocuk için indirime hak kazanan birden fazla kişinin

bulunması halinde, bu çocuk hususunda yapılacak indirim,

yükümlü olsun veya olmasın, ilgili kişilerin herhangi bir

kaynaktan sağladıkları gelirleri arasında eşit olarak hesaplanır.

Bu indirim hakkı eşler arasında devredilemez.

Özel indirim

9, 11/1985

6.16/1989

4, 53/2007

39/2010

14.

(1) Gelirleri, bu Yasanın 4’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasının (c) bendi kuralları kapsamındaki ücretlerden oluşan ve vergi kesintisine bağlı olan yükümlüler ile bu Yasanın 47’nci maddesi uyarınca götürü usulde vergilendirilen yükümlülerin matrahlarının saptanmasında, sözkonusu gelirlerin veya kazançlarının brüt miktarları üzerinden yüzde on (%10) oranında özel indirim yapılır.

39/2010

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(2) Bakanlar Kurulu, her yıl Ocak ayında alacağı bir kararla, yukarıdaki (1)’inci fıkrada belirtilen oranları, %30(yüzde otuz)’a kadar artırmaya ve %10 (yüzde on)’a kadar indirmeye yetkilidir.

39/2010

(3) Bu Yasanın 12’nci maddesinin (1)’inci fıkrasındaki indirim miktarının hesaplanmasında, yukarıdaki (1)’inci fıkrada öngörülen özel indirim esas alınır.

Sakatlık ve yaşlılık indirimi

10, 11/1985

7.16/1989

15.

(1) İlgili vergilendirme dönemi başında sürekli olarak çalışma

gücünün en az yüzde ellisini kaybetmiş ve bu durumları Kuzey

Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Sağlık Kurulu Raporu ile belgelenmiş

olan yükümlülerin vergi matrahlarının hesaplanmasında, yılda,

bu Yasanın 12’nci maddesinin (1)’inci fıkrası kuralları uyarınca

saptanan indirim miktarının yüzde onbeşine (%15) eşit bir indirim yapılır. Sakatlığın yüzde yüz oranında olması halinde bu indirim oranı yüzde otuz (%30) olarak hesaplanır.

(2) İlgili vergilendirme dönemi başında altmışbeş yaşını doldurmuş ve yukarıdaki (1)’inci fıkra kurallarında öngörülen

indirimlerden yararlanmayan yükümlülerin vergi matrahlarının

hesaplanmasında, yılda, 12’nci maddenin (1)’inci fıkrası kuralları

uyarınca saptanan indirim miktarının yüzde beşine (%5) eşit bir

indirim yapılır.

(3) Bu maddede öngörülen indirimlerin hesaplanmasında birler ve

onlar hanelerindeki rakamlar sıfırlara dönüştürülür.

Medeni hal esası

16.

12. ve 13.maddelerde belirtilen indirim miktarlarının saptanmasında yükümlünün, kazanç veya iratları elde ettiği vergilendirme dönemi başındaki medeni hali ve aile durumu esastır. Ancak, vergilendirme dönemi içinde yükümlü lehine meydana gelen değişiklikler ayrıca dikkate alınır.

Evli kadının geliri

17.

Evli bir kadının her türlü kazanç veya iratları ayrı olarak vergilendirilir.

Küçük çocukların geliri

18.

Vergilendirme dönemi başında on sekiz yaşından küçük çocukların her türlü kazanç veya iratları, aile reisinin beyannamesinde beyan edilir ve aile reisinin kazanç veya iratlarına eklenerek vergilendirilir.

Bu madde amaçları bakımından aile reisi, eşler için koca, çocuklar için baba, baba ölmüş veya velâyeti kaldırılmış ise veya kocanın hiçbir geliri yoksa anadır.

İndirimlerin uygulanmıya-cağı haller

19.

(1) Çeşitli kaynaklardan ücret alan hizmetliler için vergi kesintisi hesaplamalarında 12., 13. ve 15.maddelerde belirtilen indirimler, sadece en yüksek olan ücretin vergilendirilmesinde uygulanır.

11, 11/1985

3.20/1990

7. 41/2002

50/2014

(2) Bu Yasanın, 2’nci maddesinin (2)’nci fıkrasına göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yerleşmemiş sayılan yükümlülerin vergilendirilmesinde, bu Yasanın 12’nci, 13’üncü ve 15’inci maddelerinde belirtilen indirimler uygulanmaz.

7(2), 41/2002

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

Bölüm 105

21/1982

44/1989

32/2004

38/2006

28/2007

50/2007

31/2008

55/2011

Ancak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı ve sürekli faaliyet gösteren işverenler tarafından istihdam edilen ve Yabancılar ve Muhaceret Yasası kuralları uyarınca çalışma izni alan yabancı hizmetli kapsamında olan öğretim üyesi, uzman ve teknik kişiler ile vasıflı ve düz işçiler görevleri dolayısıyla bu Yasanın 4’üncü maddesinin (1)’nci fıkrasının (c) bendi kapsamında elde ettikleri ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, bu Yasanın 12’nci, 13’üncü ve 15’inci maddelerinde öngörülen indirim miktarlarının ücretin ait olduğu vergilendirme dönemindeki her tamamlanmış aylık hizmet süresine isabet eden kısmı ile yine bu Yasanın 14’üncü maddesinde öngörülen indirim miktarı indirim olarak uygulanır.

III. KISIM

BEYAN ESASI

Beyanname çeşitleri

20.

Gelir vergisi beyanları, yıllık beyanname veya stopaj beyannamesi ile yapılır.

Yıllık Beyanname

21.

Yıllık beyanname herhangi bir kaynaktan veya çeşitli kaynaklardan bir vergilendirme dönemi içinde elde edilen tüm kazanç, irat ve ücretlerin bir araya getirilip toplanmasına ve bu suretle hesaplanan gelirin Gelir ve Gelir ve Vergi Dairesine bildirilmesine özgüdür. Gelirin vergilendirme döneminin belli bir zamanında tahakkuk etmesi yıllık özelliğini değiştirmez.

Beyanname verme ve gelirin toplanması

41/1976

24/1977

62/1977

22.

(1) Yükümlüler ve Kurumlar Vergisi Yasası kapsamına girmeyen ortaklık işletmeleri 4.maddede belirtilen kaynaklardan

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti içinden ve dışından bir

vergilendirme dönemi içinde elde ettikleri kazanç ve iratlar için,

bu Yasada aksine kural bulunmadıkça yıllık beyanname vermek

ve kazanç ve iratlarını yıllık beyannamelerinde toplamak ve beyan

etmek zorundadırlar.

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

Ancak, yabancı ülkelerde elde edilen kazanç ve iratların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki hesaplara gelirin ait

olduğu yılda intikal ettirilmemesinin yükümlünün iradesi dışındaki

nedenlerden ileri geldiğinin belgelenmesi halinde, yükümlünün

bunları tasarruf ettiği yılda elde ettiği kabul edilir.

(2) Gelir ve Vergi Dairesince götürü gelir vergisi ödenmesi kararlaştırılanlar dışında kalan tüccar, çiftçiler ve serbest meslek sahipleri, ticari, tarımsal ve mesleki faaliyetlerden kazanç

temin etmemiş olsalar dahi, yıllık beyanname vermek

zorundadırlar.

Yıllık beyanname vermeyecek olanlar

23.

Bu Yasa kuralları uyarınca götürü gelir vergisi ödemesi kararlaştırılan yükümlüler ve gelirleri sadece bir kaynaktan olan ücretliler, kurum direktörleri ve hissedarları hariç, 22.maddede belirtilen yıllık beyanname vermezler.

Ancak, Gelir ve Vergi Dairesi herhangi bir zamanda ve saptayacağı süre zarfında herhangi bir vergilendirme dönemi için bu yükümlülerden de yıllık beyanname vermelerini isteyebilir.

Beyanname vermede sorumluluk

24.

Beyannameler, yükümlü, sorumlu, veli, vasi, temsilci, yasal mirascı, tereke idare memuru veya ortaklardan herhangi biri tarafından düzenlenerek imzalanır ve 26.maddede belirtilen zamanda verilir.

Beyanname-lerin şekli ve içeriği

27/1977

13/1980

25.

(1) Yıllık beyanname, yükümlünün kimliğini, kişisel ve medeni durumunu, genel mali durumunu ve gelir ile giderlerine ait bilgileri ve bu Yasanın uygulanması

bakımından Gelir ve Vergi Dairesinin gerekli gördüğü diğer

bilgileri kapsar. Ayrıca Vergi Usul Yasası kuralları uyarınca

defter tutma zorunluluğunda olanlar, hesaplarını beyannamelerine

eklerler.

41/1976

24/1977

62/1977

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

(2) Kurumlar Vergisi Yasası kapsamına girmeyen ortaklıklar için

verilecek beyanname Gelir ve Vergi Dairesinin onayladığı örneğe

uygun olur. Bu beyannameye Vergi Usul Yasası kuralları

uyarınca tutulması zorunlu olan hesaplar da eklenir ve ortaklar,

ortaklık sözleşmesine göre sermaye paylarını, ortaklık kârındaki

hisselerini bu beyannamede ve ayrıca yıllık kişisel

beyannamelerinde gösterirler.

Yıllık beyanna- menin verilme zamanı

26.

(1) Yıllık beyanname Nisan ayı içinde, hesap döneminin takvim yılı

sonundan başka bir tarihe isabet etmesi halinde kapandığı aydan

sonraki dördüncü ay içinde, Gelir ve Vergi Dairesine verilir

veya taahhütlü posta ile gönderilir.

(2) Takvim yılı içinde ülkeyi terk edeceklerin beyannameleri yurt

dışına çıkışından önce bir ay içinde, ölüm halinde ise ölüm

tarihinden itibaren dört ay içinde verilir.

Stopaj beyannamesi

27.

Stopaj beyannamesi, işverenler veya bu Yasa kuralları uyarınca vergi kesintisi yapmakla sorumlu diğer yükümlüler tarafından kesilen vergilerin topluca aylık ve yıllık olarak Gelir ve Vergi Dairesine bildirilmesine özgüdür. Yapılan ödemelerin ve tahakkukların ve bunlara ait vergilerin bir merkezden bildirilmesi zorunludur.

Stopaj beyanname-

28.

(1) Stopaj beyannamesinde en az aşağıdaki bilgilerin gösterilmesi

zorunludur:

sinin kapsamı

(a) Kesinti yapanın adı ve soyadı veya ünvanı ile adresi.

(b) Beyannamenin ilgili bulunduğu ay veya aylar.

(i) Hizmetlilerin sayısı.

(ii) Hizmetlilere verilen ücretler.

(iii) Yapılan vergi kesintilerinin tutarı.

(d) Vergi kesintisine bağlı diğer kazanç, veya matrahların ödeme özeti:

(i) Hakediş sahibinin veya kesinti yapılanın adı, soyadı veya ünvanı ile adresi.

(ii) Bir defaya mahsus aktedilen mukavelenin sureti.

(iii) Hakediş raporunun sureti.

(iv) Ödemenin veya işlemin türü.

(v) Ödemenin veya esas alınan matrahın miktarı ve vergi oranı.

(vi) Ödemede veya esas alınan matrah üzerinden yapılan vergi kesintisi miktarı.

(e) Stopaj beyannamesinin hazırlanış tarihi ve yetkili imza.

(2) 31. Ve 32.maddelerde belirtilen kazanç ve iratlardan yapılan vergi kesintisi, çeşitlerine göre kısaca ayrı bir stopaj beyannamesi ile verilir.

Stopaj beyannamesi verme zorunlu- luğu ve verilme zamanı

29.

(1) 31. ve 32.maddeler gereğince vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar, herhangi bir zamanda yaptıkları ödemeler veya

tahakkuk ettirdikleri kazanç veya iratlar ile bunlardan kestikleri

vergileri içeren stopaj beyannamesini ve kesilen vergileri, en geç

ödemenin veya tahakkukun yapıldığı ayı izleyen ayın on beşinci

gününe kadar Gelir ve Vergi Dairesine vermek zorundadırlar.

(2) İşverenler ayrıca her yıl Şubat ayı içerisinde bir önceki yıl için tüm

hizmetlilerin isimlerini, adreslerini, yapılan ödemelerle sağlanan

menfaatlerin parasal karşılıklarını, kesilen vergilerin ve sosyal

güvenlik maksatları için yürürlükteki yasalar uyarınca

hizmetlilerden yapılan kesintilerin ayrı ayrı toplamını gösteren bir

stopaj beyannamesi vermek zorundadırlar.

Servet beyannamesi

12.11/1985

30.

(1) Bu Yasa uyarınca vergiye bağlı tüm yükümlüler veya bu Yasa

uyarınca yükümlü olmaları gerektiğine Gelir ve Vergi Dairesince kanaat getirenler, kendilerinden Gelir ve Vergi Daire- since yazılı istemde bulunulması halinde, en geç bir ay içerisinde Servet Beyannamesi vermek zorundadırlar.

(2) Bu beyannameler, yükümlünün tüm taşınır ve taşınmaz mallarını, borç ve alacakları ile Gelir ve Vergi Dairesinin gerekli gördüğü diğer bilgileri ihtiva eder ve Gelir ve Vergi Dairesinin onayladığı örneğe uygun olur.

27/1977

13/1980

(3) Servet beyannamesini vermekte ihmal veya kusur edenler, bu

Yasa aleyhine bir suç işlemiş olurlar ve Vergi Usul Yasasının ilgili

kuralları gereğince cezai işleme bağlı tutulurlar.

IV. KISIM

VERGİ KESİNTİLERİ

Kazanç ve çeşitli ödeme-ler ile işlem-lerde vergi kesintisi

41/1976

24/1977

62/1977

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

27/1977

13/1980

31.

(1) Devlet, Yerel Kuruluşlar, kooperatifler, bankalar, kamu iktisadi teşebbüsleri, sair kurumlar, Kurumlar Vergisi Yasası

kapsamına girmeyen ortaklıklar, dernekler, vakıflar, dernek ve

vakıflara ait iktisadi işletmeler, Vergi Usul Yasası kurallarına göre

defter tutma zorunda olan yükümlüler ve Devlet dahilinde iş yapan

yabancılar, avans dahil, hizmetlilere ödenen ücretlerden ve

4.maddenin (1). fıkrasının (c) bendinde belirtilip ücret sayılan ödemelerden 52.maddede belirtilen oranlarda vergi kesintisi

yapmak zorundadırlar. Ayrıca, avans dahil;

13(1), 11/1985

8(1), 41/2002

(a) Devlet dahilinde iş merkezi olan herhangi bir işyerine bağımlı olmaksızın sermayeden çok emek ile mesleki bilgi ve beceriye dayanılarak yaptırılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla yabancıların, yabancı kurumlar dahil, sağladıkları ödenek veya menfaatlerin parasal karşılıklarından veya komisyonluklardan %20 (Yüzde Yirmi);

8(1), 41/2002

(b) İnşaat, onarım ve montaj işleri yapan ve genel olarak taahhüt işi alan yabancılara, yabancı kurumlar dahil, bu işler dolayısıyla ödedikleri miktarlardan veya hakediş bedellerinden % 10 (Yüzde on);

13(2), 11/1985

8(1), 41/2002

(c) İhaleleri kazanan yabancılara, yabancı kurumlar dahil, sağladıkları her türlü mallara karşılık yaptıkları ödemelerden yüzde on (%10);

13(3).11/1985

(d) Yabancılara, kurumlar dahil, telif ve patent haklarının, sinema filimlerinin satışı veya kiralanması, formülün, alamet-i farikanın, bilgi ve yöntemin veya mal kullanılması veya kullanılma imtiyazı karşılığı veya taşınır mal kira bedeli karşılığı ödedikleri miktarlardan veya hakediş bedellerinden yüzde on;

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(e) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vergi Yasalarına uygun (KKTC Gelir ve Vergi Dairesi belge onay mühürlü) belge sunmayan sanatkârlara, tiyatro topluluklarına, müzik topluluklarına ve benzeri eğlence topluluk ve fertlerine, kurumlar dâhil, sağladıkları her türlü hak ve menfaatler ile yaptıkları ödemelerden %10 (yüzde on);

Bu kapsamda yapılan kesintiler, gerçek kişilerin kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasada aksine kural bulunup bulunmadığına bakılmaksızın bu amaçla kesilen vergilerin iadesi veya diğer vergilere mahsubu yapılmaz.

(f) 4.maddenin (1).fıkrasının (h) bendinin (vii) alt bendinde belirtilen hava parası, taşınmaz malın boşaltılması veya kiracılık hakkının devri ve tazminat olarak yaptıkları ödemelerden yüzde yirmi;

3(1).67/1987

56/2006

41/1976

24/1977

62/1977

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

(g) Ulaştırma ve taşımacılık işleri nedeniyle yabancı-

lara, kurumlar dahil, sağladıkları ve 4’üncü maddenin (3)’üncü fıkrası kuralları ile Kurumlar Vergisi Yasası kurallarına göre saptanan kazanç- ları üzerinden, Kurumlar Vergisi Yasasının 23’üncü maddesi ile bu Yasanın 52’nci kurallarına bakılmaksızın yüzde otuz altı;

Ancak Bakanlar Kurulu bu oranı %50 (yüzde elli)’ye kadar artırmaya veya %0(yüzde sıfır)’a kadar indirmeye yetkilidir.

8(1), 41/2002

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

(h) Satın aldıkları her türlü tarım ürünleri bedeli karşılığı üreticiye yaptıkları brüt ödemeler üzerinden kuru tarımda %01 (yüzde bir); hayvancı- lıkta % 2 (Yüzde iki) ve sulu tarımda % 3 (Yüzde üç);

Bu kapsamda yapılan kesintiler, gerçek kişilerin kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın bu amaçla kesilen vergilerin iadesi veya diğer vergilere mahsubu yapılmaz.

13(4), 11/1985

8(1).16/1989

(i) Taşınmaz mal alımı ve satımı veya parselasyonu veya inşası ve satımı ile uğraşan gerçek veya tüzel kişiler dışındaki yükümlülerin, bu Yasanın 4’üncü maddesinin (5)’inci fıkrasında belirtilen faaliyetlerden dolayı sağladıkları ve ortalama safi kâr oranı esası ile saptanan safi kazançtan bu Yasanın 6’ncı maddesinin (12)’nci fıkrasında öngörülen indirim düşüldükten sonra kalan miktar üzerinden ve taşınmaz malı elden çıkarmaları anında Tapu ve Kadastro Dairesi tarafından yüzde yirmi (%20).

Bu şekilde ödenen vergi, yükümlünün taşınmaz mal satış kazançlarından sağladığı kazancın kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasanın 2’nci maddesinin (1)’inci fıkrası ile bu maddenin (7)’inci fıkrası kurallarına bakılmaksızın, yükümlünün diğer gelirleri ile birleştirilmez ve bu amaçla kesilen vergilerin iadesi veya diğer gelirlerin vergilerine mahsubu yapılmaz.

8(2).16/1989

3/2010

53/2011

(j) Taşınmaz mal alımı ve satımı veya parselasyonu veya inşası ve satımı ile uğraşan gerçek veya tüzel kişi statüsündeki yükümlülerin, bu Yasanın 4’üncü maddesinin (5)’inci fıkrasındaki faaliyetlerden dolayı sağladıkları ve ortalama safi kâr oranı esası uygulanması sonucu saptanan safi kazanç üzerinden ve aşağıdaki (7)’nci fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla, taşınmaz malı elden çıkarmaları anında Tapu ve Kadastro Dairesi tarafından %20 (yüzde yirmi),

oranında vergi kesintisi yapmak zorunluluğundadırlar.

(2) (1).fıkranın (i) bendi hariç, (1).fıkrada öngörülen

kurallar uyarınca yapılacak kesintiler, ticari, mesleki ve tarımsal faaliyetler ile ilgili olarak yapılacak ödemelere münhasırdır.

(3) Kesinti yapılması gereken verginin ödemeyi yapan tarafından

taahhüt edilmesi halinde, bu vergi, bilfiil ödenen ücret ile ödemeyi

yapanın üstlendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır.

2.14/2001

41/1976

24/1977

62/1977

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

44/1996

19/1997

(4) Bu Yasa ve Kurumlar Vergisi Yasası kapsamına giren gerçek ve tüzel kişilerden, ithal ettikleri her türlü malı gümrükten çekmeleri anında, Gümrük Vergileri Tarife Yasası uyarınca gümrük vergisine matrah olan kıymet esası üzerinden Gelir Vergisi veya Kurumlar Vergisi yükümlülüklerine mahsuben, malı ithal eden esas ithalâtçıdan, ilgili Gümrük ve Rüsümat Dairesi tarafından asgari yüzde sıfır (%0), azami yüzde altı (%6) oranında vergi kesintisi yapılır. İthal edilen mal türlerine göre yapılacak kesinti oranı Bakanlar Kurulunca saptanır ve yüzde sıfır (%0) oranı yerli sanayi için ithal edilen hammadde için uygulanır.

Ancak, ithalâtı yapanın tamamen ve münhasıran kişisel

eşya veya işletmesinde kullanılmak amacıyla ithal ettiği demirbaş

eşyalar için vergi kesintisi yapılmaz

Bu fıkra amaçları bakımından “mal” deyimi, elle tutulabilen herhangi bir taşınır malı anlatır.

67/2007

45/2010

33/2011

Yürürlük Tarihi:1/7/2011

(5)

(A)

Bu Yasanın 4’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasının (h) bendinin (xii) alt bendinde belirtilen faaliyetlerde bulunan gerçek veya tüzel kişiler, her ay itibariyle işletmelerindeki;

(a)

İlk 5 (Beş) adet oyun masası için toplam 3,600 (Üç bin Altı Yüz); 6 (Altı) ile 10 (On)’uncu masalar arası her oyun masası için 900 (Dokuz Yüz); 11 (Onbir)’inci ve sonrası her masa için ise 1.200 (Bin İki Yüz) USD (Amerikan Doları) veya karşılığı Türk Lirası tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlüdürler.

(b)

50 (elli) adet oyun makinası için toplam 6.000 (Altı bin); 51 (Elli bir) ile 150 (Yüzelli)’nci makinalar arası her oyun makinası için 126 (Yüzyirmi Altı); 151 (Yüz Elli Bir) ile 300 (Üç Yüz)’üncü makinalar arası her oyun makinası için 132 (Yüz Otuz iki); 301 (Üçyüz Bir) ve sonrası her oyun makinası için ise 138 (Yüz Otuz Sekiz), USD (Amerikan Doları) veya karşılığı Türk Lirası tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlüdürler.

(c)

Müşterek bahis oyunları (futbol, at, köpek ve benzeri oyunlar) için ilgili aydaki brüt hasılatın % 10 (Yüzde on)’u tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlüdürler.

Ancak, ödenecek vergi miktarı, oynanan herbir salon itibarıyla bu fıkranın (B) bendinin (a) alt bendinin (i) alt bendindeki vergi tutarından az olamaz.

33/2011

67/1999

40/2004

12/2011

(B)

Beden Eğitimi ve Spor Yasası uyarınca müşterek bahis oynatma izni alan ve bu kapsamda;

(a)

Müşterek bahis oyunu oynatan gerçek veya tüzel kişiler aylık olarak; kendilerine bağlı yurt içindeki her şubede oynatmış oldukları;

(i)

At ve köpek yarışı, futbol ve diğer tüm bahisler için 6,450 USD (Altı Bin Dört Yüz Amerikan Doları) USD veya karşılığı Türk Lirası tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlüdürler.

(ii)

At ve köpek yarışı dışındaki bahisler için 4,500 USD (Dört Bin Beş Yüz Amerikan Doları) veya karşılığı Türk Lirası tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlü-dürler.

(b)

İnternet üzerinden yalnızca yurt dışında bahis oynatan ve/veya bu hizmetin sunulmasına aracılık edenler aylık olarak brüt hasılatlarının %3 (yüzde üç)’ü tutarındaki vergi miktarını Gelir ve Vergi Dairesine yatırmakla yükümlüdürler.

50/2014

Ancak, yıllık vergi yükümlülüğünün, yukarıda belirtilen vergi miktarlarının yıllık toplamından az olması halinde, aradaki farkın iadesi ve sonraki yıllara devri yapılmaz.

Bu fıkra kapsamında ödenen vergiler, gerçek kişilerde Gelir Vergisine, tüzel kişilerde Kurumlar Vergisine mahsup edilir.

Ancak, yıllık vergi yükümlülüğünün, yukarıda belirtilen vergi miktarlarının yıllık toplamından az olması halinde aradaki farkın iadesi yapılmaz.

Bakanlar Kurulu, bu fıkranın (A) bendinin (a) ve (b) alt bendleri ile (B) bendinin (a) alt bendinde yer alan tutarları, her yıl %50 (yüzde elli)’sini aşmamak koşulu ile artırmaya veya indirmeye yetkilidir. Ancak, yapılacak artış herhalükarda yukarıdaki tutarların 10 (on) katını aşamaz.

Maliye İşleriyle Görevli Bakanlık, bu fıkra ile ilgili düzenlemeleri çıkaracağı bir tebliğ ile düzenleyebilir.

13(5),11/1985

4(1).69/1993

41/2002

(6) Her türlü taşınmaz mal (döşeli olarak veya tesisat ve demirbaş ile birlikte kiraya verilenler dahil) kiralama ve kullanma bedeli karşılığı avans olarak alınanlar dahil tahakkuk eden brüt gelirin %10 (Yüzde On)’u, mal ve hakların sahipleri veya temsilcileri tarafından, aşağıda belirtilen esas ve kıstaslara göre, Gelir ve Vergi Dairesine ödenir.

Ancak, kira alacağının tahsil edilmediğinin Gelir ve Vergi Dairesine bildirimi ve Dairece bunun tespiti halinde veya dava ve icra safhasında bulunan ihtilaflı kira alacaklarının, dava ve icra safhasında olduklarının Gelir ve Vergi Dairesine kanıtlanmaları koşuluyla vergi kesintisi kira alacağının tahsili anında yapılır.

(A) Aşağıdaki (Ç) ve (D) bendlerinde belirtilen taşınmaz mal sahipleri dışında kalanların elde ettikleri aylık kira gelirleri toplamının yürürlükte bulunan aylık asgari ücret miktarından az olması ve yükümlünün bu gelirleri dışında, 4’üncü maddenin (1)’inci fıkrası kapsamında herhangi başka bir geliri olmadığını kanıtlaması halinde, sözkonusu gelirler, vergi kesintisinden istisna tutulur. Bu istisnadan yararlanmak için yükümlülerin her vergilendirme dönemi başında veya sözleşmesinin aktedildiği ayda, hangisi daha önce yer alırsa, Gelir ve Vergi Dairesinin onayını almaları koşuldur.

Ancak, ilgili vergilendirme dönemi için muafiyet onayı almış olanların, daha sonraki vergilendirme dönemlerinde elde ettikleri diğer gelir unsurları nedeniyle bu muafiyet hakkını kaybetmeleri halinde, bu durumu Gelir ve Vergi Dairesine bildirmeleri ve bu muafiyet hakkının kalktığı takvim yılı içinde sözkonusu taşınmaz mal gelirlerine ilişkin vergi kesintisi yapma ve

ödeme yükümlülüğünün, bu hakkın kalktığı ayı izleyen ayın en geç sonuna kadar yerine getiril- mesi zorunludur. Bu ödemenin, yükümlünün kasıt ve ihmalinden dolayı zamanında yerine getirilmemesi halinde, vergi yükümlülüğü, bu tarihten sonra gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.

Bu fıkra amaçları bakımından her takvim ayı bir vergilendirme dönemi sayılır.

67/2007

(6A)

Beden Eğitimi ve Spor Yasası uyarınca tescil edilmiş Spor Federasyonları veya bunlara bağlı kulüpler tarafından görevlendirilen veya isdiham edilen hakem, antrenör, teknik direktör, gözlemci, doktor, sağlık elemanı gibi kişiler ile sporculara transfer ve diğer hizmetler karşılığı yapılan ödemelerden, ödemeyi yapanlar tarafından %10 (yüzde on) vergi kesintisi yapmak suretiyle Gelir ve Vergi Dairesine ödenir.

Bu şekilde vergilendirilen sözkonusu gelirler bunları elde eden kişilerin ilgili yıldaki kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasanın 2’nci maddesi ve 4’üncü maddesinin (2)’nci fıkrasındaki kurallara bakılmaksızın bu fıkra kapsamında vergilendirilen gelirler, vergiye bağlı diğer gelir unsurları ile birleştirilmez ve bu gelirlerin elde edilmesinde yapılan harcamaların indirimi yapılmaz. Ayrıca, ödenen bu vergilerin iadesi ve diğer vergilere mahsubu yapılmaz.”

69/1993

2(1),1/1997

8(3), 41/2002

(B) Bu fıkranın (D) bendi kapsamı dışında kalan ve kira geliri elde edenlerin vergi kesintisi yöntemi ile ödedikleri veya ödemeleri gereken vergiler, bunları elde eden gerçek kişilerin veya taşınmaz mal veya hakların münhasıran kira geliri elde etmekle ilgili faaliyetlere ilişkin olması halinde bu geliri elde eden kurumların, ilgili yıldaki kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasanın 2’nci maddesi ile 4’üncü maddesinin (2)’nci fıkrasın- daki kurallara bakılmaksızın, bu fıkra kapsamında vergilendirilen gelir miktarları, vergiye bağlı diğer gelir unsurları ile birleş- tirilmez ve bu gelirin elde edilmesine ilişkin yapılan harcamalar, gerek sözkonusu gelirlerden, gerekse diğer gelir unsurlarından indirilmez. Ayrıca bu kapsamda ödenen vergilerin iadesi veya diğer vergilere mahsubu yapılmaz.

(C) İlgili vergilendirme döneminde bu fıkrada belirtilen kira geliri dışında bu fıkranın (A) bendi kapsa- mındaki gelir unsurları dışında geliri olmayanların vergi yükümlülüğü hesaplan- masında, elde edilen aylık brüt kira gelirinden o dönem için bu Yasanın 12’nci maddesinin (1)’inci fıkrası uyarınca saptanan yıllık muafiyet miktarının bir aya tekabül eden kısmı indiril- dikten sonra kalan miktar esas alınır.

Ayrıca, bu kapsamda bulunan yüküm- lülerin kira yöntemi ile tasarruf ettikleri bir taşınmaz malı başka birisine kiralamaları veya konutlarını kiraya vermek suretiyle başka bir konutta kira bedeli ile ikâmet etmeleri halinde, vergi yükümlülüğü hesaplaması, alınan kira ile ödenen kira arasındaki fark üzerinden yapılır.

4(1).69/1993

8(3), 41/2002

(Ç) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde yerleşmiş olanların vergi yükümlülüklerin hesaplanma-

sında, yukarıdaki (A) ve (C) bendlerinde öngörülen indirim kuralları uygulanmaz.

2(2).1/1997

8(3), 41/2002

(D) Taşınmaz malların ve hakların serbest meslek, ticari, sınai veya tarımsal işletme hesaplarına dahil olması halinde, vergi kesintisinin hesaplama işlemleri, yukarı- daki (A), (B) ve (C) bendleri kurallarına

bakılmaksızın, brüt kira bedeli üzerinden yapılır ve bunlara ait kira gelirlerinin yıllık kesin vergilendirme işlemleri, bu Yasanın 2’nci maddesi kuralları kapsamındaki gelirin bütün- lüğü ve 4’üncü maddede öngörülen safi kazanç esasına göre tarh ve tahakkuk ettirilir.

4(1).69/1993

8(3), 41/2002

(E) Doğru olarak saptanmasına olanak bulunmayan veya benzerlerine oranla çok düşük beyan edilen taşınmaz mal kira veya kullanma bedelinin saptanmasında, emsal bedeli esas alınır.

4(1).69/1993

8(3), 41/2002

(F) Yukarıda belirtilen esas ve kıstaslarda vergilen- dirilmiş olmak, taşınmaz mallarla ilgili elde edilen gelir veya yapılan harcamalara ilişkin Vergi Usul Yasasındaki belge alma ve verme zorunluluğunu ve Yıllık Beyanname verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

4(2).69/1993

67/2007

(7) Bu madde uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmiş olanların vergi kesintileri yukarıdaki (6)’ncı fıkranın (B) bendi ve yukarıdaki (6A) fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla, kişiler bakımından Gelir Vergisine, kurumlar bakımından Kurumlar Vergisine mahsup edilir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmemiş olan kişilerin veya tescil edilmemiş kurumların vergi kesintileri, bunların kesin vergi yükümlülüklerini teşkil eder.

İratlarda vergi kesintisi

32.

Aşağıdaki (1). ve (2).fıkralarda gösterilen taşınır mal sermaye iratları ile dağıtılmayan kurum kazançları gelir vergisi kesintisine bağlıdır:

14(1),11/1985

9, 41/2002

(1) Aşağıdaki bendlerde gösterilen taşınır mal sermaye iratları, gerçek ve tüzel kişilere nakden veya veya hesaben ödendiği anda ödemeyi yapanlar tarafından aşağıda belirtilen oranlarda vergi kesintisine bağlı tutulur.

(a) Tahvilat faizleri ile banka veya kooperatif kredi şirketlerinin tahakkuk ettirdikleri mevduat faizlerinden %6 (Yüzde Altı)’sı;

Bakanlar Kurulu ekonomik koşullara göre, yapılacak vergi kesintisi oranını 3 (üç) katına kadar artırmaya veya sıfıra indirmeye yetkilidir.

Bu yetki;

(i) Mevduat ve menkul kıymetlerin vadesi, türü ve dövize bağlı olup olmamasına göre;

(ii) Menkul kıymetlerin Devlet tarafından çıkarılıp çıkarılmamasına göre; ve

(iii) Tam ve dar yükümlüler ile gerçek ve tüzel kişiler itibarıyla

kullanılabilir.

(b) Banka veya kooperatif kredi şirketleri dışındaki işletmelerin borç para alma karşılığı tahakkuk ettirdikleri faiz miktarlarının %20 (Yüzde Yirmi)’si; ve

41/1976

24/1977

62/1977

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde

işyeri veya daimi temsilcisi bulunmayan ve Kurumlar Vergisi Yasası kapsamı dışında kalan tüzel kişilerin bu fıkrada belirtilen taşınır mal sermaye iratları da vergi kesintisine bağlıdır.

11/1980

35/1983

36/1987

70/1993

Bu madde amaçları bakımından “Hesaben Ödeme” deyimi, bu iratları sağlayanları hakediş sahiplerine karşı

borçlu durumda gösteren kayıt ve işlemleri anlatır.

14(2).11/1985

4(2). 67/1987

(2) Kurumlar Vergisi Yasasının 2’nci maddesinin (1)’inci

ve (4)’ncü fıkraları kapsamına giren kurumlar ile her

türlü kuruluş statüsündeki yabancı kurumlar, kurumlar vergisine matrah olan kurum kazancından ödenmiş veya ödenmesi gereken kurumlar vergisi çıkarıldıktan ve kurumların

yukarıdaki (1)’nci fıkranın (c) bendi kuralları uyarınca vergi

kesintisine bağlı tutularak, nakden veya hesaben ödedikleri kâr

payları indirildikten ve kurumlar vergisinden istisna edilmiş iştirak

kazançları eklendikten sonra kalan miktar, dağıtılmayan kurum

kazancıdır.

Dağıtılmayan kurum kazancı, bu kurumlar

tarafından kurumlar vergisi Beyannamesi verileceği süre

içinde, yüzde onbeş oranında vergi kesintisine bağlı tutulur ve bu

Yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın bu vergi,

vergilendirme işleminin yapıldığı ayı izleyen ayın sonunda ödenir

ve bu amaç için ayrıca Stopaj Beyannamesi verilmesi gerekmez.

Ancak, aşağıdaki bentlerde öngörülen hallerde yukarıda belirtilen vergi kesintisi uygulanmaz.

Bölüm 114

28/1959

51/1983

(A) Kooperatif Şirketler Yasasına göre kurulmuş ve

tescil edilmiş kooperatif şirketlerinin ödenmiş

olan sermayelerinin Yüzde Beşine (%5) tekabül

eden miktarın dışında kalan kazançları;

(B) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde daimi işyeri

olmayan yabancı kurumların 31’nci maddenin

(1)’nci fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bendleri uyarınca vergilendirilen kazançlarına.

(3) (2).fıkra uyarınca vergi kesintisine bağlı tutulmuş

bulunan dağıtılmayan kazançların sonradan hissedarlara nakden veya hesaben ödenmesi halinde, ayrıca vergi kesintisi yapılmaz.

(4) (2).fıkra uyarınca dağıtılmayan kazançlar üzerinden

kesilmiş olan vergiler, hakediş sahibi tüzel kişiler veya bunların hissedarları tarafından mahsup edilmez.

(5) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmemiş gerçek kişilerle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde işyeri

veya daimi temsilcisi bulunmayan kurumlar ve kurumlar dışında kalan tüzel kişilere, (1). ve (2).fıkralar uyarınca kesilen vergilerin mahsubu veya iadesi yapılmaz.

14(3) 11/1985

(6) (1).fıkranın (a) bendinde belirtilen kesintiler, gerçek kişilerin ilgili faiz kazançlarının kesin vergi yükümlü-

lüğünü teşkil eder ve bu Yasada aksine kural bulunma-

sına bakılmaksızın, bu kapsamda vergilendirilen faiz miktarları diğer gelirlerle birleştirilmez ve bu amaçla kesilen vergilerin iadesi veya diğer vergilere mahsubu yapılmaz.

5.69/1993

3,73/2003

(1.1.2003)

(7) Yukarıdaki (5)’inci fıkra kuralları saklı kalmak koşuluyla, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmiş gerçek kişilerin, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı bulunan ve dağıtılmayan kurum kazançlarını sermayelerine ilave eden kurumlar vergisi yükümlülerinden elde ettikleri ve yukarıdaki (1)’inci fıkranın (c) bendi ile (2)’nci fıkra uyarınca (ikramiye hisse senetleri – “bonus shares” dahil) vergi kesintisine bağlı tutulan taşınır mal sermaye iratlarına ilişkin vergiler, bunları elde eden gerçek kişi statüsündeki kişilerin bu kazançlarına ait kesin vergi yükümlülüğünü teşkil eder ve bu Yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın, bu kapsamda vergilendirilen taşınır mal sermaye iradı miktarları, diğer gelir türleri ile birleştirilmez ve bunlara ilişkin giderler indirilemez. Ayrıca bu kapsamda ödenen vergilerin iadesi veya diğer vergilere mahsubu yapılmaz.

Ancak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde kayıtlı bulunan halka açık şirket, kooperatif veya kamu iktisadi kuruluşu statüsündeki işletmeler dışındaki kurumlar vergisi yükümlülerinin dağıtılmayan kurum kazancını sermayeye ilave etmeyip hissedarlara nakit olarak dağıtması durumunda bu fıkra kuralları uygulanmaz. Bu madde kapsamındaki vergilendirme, yükümlülerin yıllık beyanname verme ve diğer vergi ödevlerini yerine getirme zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.

Bakanlar Kurulu alacağı bir kararla, sermayesinin en az %50 (Yüzde Elli)’sini gerçek veya tüzel kişilere devreden kamu iktisadi teşebbüsü ile kamu iştirakli ekonomik kuruluş statüsündeki işletmelerin, bu Yasanın 32’nci maddesi kuralları uyarınca dağıtılmayan kurum kazançları ile hissedarlara dağıtılan kar payları için uygulanan vergi kesinti oranını, uygun göreceği bir süre için sıfır oranına kadar indirebilir.

Vergi kesintisinde yükümlülük

15.11/1985

50/2014

Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014

48/1977

28/1985

33.

(1) Bu Yasanın 31’inci ve 32’nci maddeleri uyarınca vergi kesmekle yükümlü olanlar veya kesinti işlemleri yapanlar, bu Yasada belirtilen esas ve oranlarda vergi kesintisi yapmakla yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya eksik olarak yerine getirenlere, kesilmesi gereken vergi veya vergi farkı miktarı kendilerine tarh edilmiş vergi sayılır ve vergi sorumlusu olarak Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası kurallarının öngördüğü şekilde kendilerinden tahsil edilir.

31/1988

31/1991

23/1997

54/1999

Ancak, bu tarh işlemlerinin Dairece yapıldığı tarihte ödemeyi yapan veya geliri tahakkuk ettiren gerçek veya tüzel kişilerin ülke dışında yerleşmiş bulunmaları ve Devlet dahilinde sürekli bir temsilcilerinin bulunmaması veya vergi kesintisi ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirecek kadar maddi karşılıkları olmaması halinde, kısmen veya tamamen vergilendirilmeyen bu kazançlar, bu Yasada aksine kural bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, bu Yasanın 31’inci ve 32’nci maddelerinde belirtilen esas ve oranlar üzerinden hesaplanmak suretiyle kazancı elde edenlerden ikmalen veya re’sen yapılacak tarhiyat işlemleri ile tahsil edilir. Bu gibi hallerde, vergi kesintisi yapmakla yükümlü olanlara uygulanması gereken cezalar uygulanmaz.

50/2014

(2) Bu Yasanın 31’inci maddesinin (6)’ncı fıkrasında belirtilen kira geliri elde eden gerçek kişilerin ülke dışında yerleşmiş bulunmaları ve Devlet dahilinde sürekli bir temsilcilerinin bulunmaması halinde kirayı ödeyenler yine bu Yasanın 31’inci maddesin de belirtilen esas ve oranlar üzerinden vergiyi hesaplamak ve Daireye yatırmakla sorumludur. Bu sorumluluklarını yerine getirmeyen veya eksik olarak yerine getirenlere, kesilmesi gereken vergi veya vergi farkı miktarı kendilerine tarh edilmiş vergi sayılır ve yapılacak tarhiyat işlemleri ile tahsil edilir. Bu gibi hallerde, kira ödeyenlere kira geliri elde edenlere uygulanması gereken cezalar uygulanmaz.

Vergi kesintisinin gösterilmesi

27/1977

34.

İşverenler, hizmetlilere ödedikleri ücretlerden 31.madde uyarınca yaptıkları vergi kesintilerini, Vergi Usul Yasasında belirtilen ücret bordrosunda veya bordro yerine geçen diğer kayıtlarda göstermek zorundadırlar.

13/1980

31.maddede belirtilen ödemelerden ve 32.maddede belirtilen iratlardan yapılan vergi kesintisi, vergi kesenin kayıt ve hesaplarında ayrıca gösterilir.

Vergi kesintisini

35.

Vergi kesintisi yapanlar, vergi kesintisine bağlı tutulanlara aşağıdaki bilgileri gösteren bir belge vermek zorundadırlar:

gösteren belge

(1) Kesinti yapanın adı ve soyadı veya ünvanı ile adresi;

(2) Kesintiye bağlı tutulanın adı ve soyadı veya ünvanı ile adresi;

(3) Kesintinin hangi yıla ait olduğu;

(4) Yapılan ödemenin veya işlemin niteliği, türü ve brüt miktarı;

(5) Kesilen verginin oranı ve miktarı;

(6) Hizmetlilerin ve işverenlerin, ayrı ayrı olmak üzere, yürürlükteki yasalar gereğince sosyal güvenlik

maksatları için ödedikleri miktarlar.

Bu belge mahsup maksatları için yıllık beyanname ile

birlikte yükümlü tarafından Gelir ve Vergi Dairesine verilir.

V. KISIM

TARH İŞLEMLERİ

Vergi tarhı

36.

(1) Beyanname esnasındaki tarhiyatta yıllık beyannameyi

alan Gelir ve Vergi Dairesi:

(a) Beyan edilen gelir üzerinden vergiyi tarh eder.

(b) Beyan edilen geliri, yükümlü hakkında mevcut istihbarat ve bilgilere göre düşük olarak saptadığında, tamamlayıcı geliri takdir ederek bunun üzerinden ikmalen vergi tarh eder.

27/1977

13/1980

(2) Bir kişinin bu Yasaya göre vermesi gereken beyanna-

meyi vermemesi, 44.madde uyarınca istemde bulun-

maması veya işe başladığını bildirmemesi halinde, Vergi Dairesi bu kişinin vergi ödemekle yükümlü olduğu

kanaatine vardığı takdirde, bu Yasa ve Vergi Usul

Yasası kuralları uyarınca kişinin vergiye bağlı gelirini

takdir ederek re’sen vergi tarh eder.

Ancak, böyle bir vergi tarhı, ilgili kişinin

beyanname vermemesi, vermekte ihmal veya kusur

etmesi veya vermeyi reddetmesi, işe başladığını

bildirmemesi gibi nedenlerle yürürlükteki yasaların suç saydığı herhangi bir sorumluluğuna tesir etmez.

Tarhiyatın muhatabı

37.

Gelir vergisi, bu Yasa kurallarına göre kazanç veya iratları elde edenler adına tarh edilir.

Ancak;

16.11/1985

(1) Küçükler ve kısıtlılar ile tüzel kişiliğe sahip olan

kuruluşlarda, bunların nam ve hesabına yasal temsilci- lerinden herhangi bir kişi veya bunlara kazanç ve iratları sağlayanlar veya bunların gelir getirici faaliyetlerini ödenekli veya ödeneksiz yönetenler; tüzel kişiliğe sahip olmayan kuruluşlarda, bu kuruluşları yönetenlerden veya bunların yasal temsilcilerinden herhangi bir kişi veya

kazanç iratları sağlayanlar.

(2) Verginin kesinti suretiyle alınması halinde, yükümlü hesabına kesinti yapmaya zorunlu olanlar; ve

(3) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti içinde yerleşmemişler adına daimi temsilcileri, temsilcileri yoksa kazanç ve iratları yabancı kişiye nakden veya hesaben sağlayanlar

tarhiyata muhatap tutulurlar.

Servet beyannamesi esasında inceleme ve

tarhiyat

38.

30.madde uyarınca verilecek ve doğruluğu Gelir ve Vergi Dairesi tarafından saptanacak servet beyannameleri esas alınarak, yükümlünün gelir, gider ve serveti gözönünde bulundurulmak suretiyle, tahakkuk zaman aşamı süresi içerisinde, servet beyanı dikkate alınarak vergi incelemesi yapılır.

27/1977 13/1980		Böyle bir inceleme sonunda, kazanıldığı halde vergisinin ödenmediği saptanan kazanç, Vergi Usul Yasasındaki ceza kuralları saklı kalmak koşuluyla, incelemenin yapıldığı yıldan bir önceki vergilendirme dönemi içerisinde kazanılmış geliri sayılır ve bu miktar üzerinden vergi tarh ve tahakkuk ettirilir.
Tarhiyat	39.	Bu Yasada aksine kural bulunmadıkça:
Zamanı 17.11/1985		(1) Gelir vergisi, yükümlünün toplam kazanç ve iratları üzerinden en geç Haziran ayı sonuna kadar;
		(2) 47.maddede saptanmış götürü vergi en geç ilgili vergilendirme döneminin Şubat ayı sonuna kadar; ve
		(3) Kesilen vergiler, kesintinin yapıldığı anda tarh olunur.
Özel hallerde vergi tarhı ve tahsili	40.	(1) Vergi tarhı ve tahsili ile ilgili bu Yasa veya herhangi başka bir yasa kurallarına bakılmaksızın, herhangi özel bir durumda herhangi bir vergi yükümlüsüne tarh edilen verginin tahakkuk ve tahsilinin gerçekleşemeyeceğine Gelir ve Vergi Dairesini inandıracak neden olması halinde, ilgili vergi yükümlüsüne yazılı bir ihbar gönderilerek bu ihbarnamede saptanan süre zarfında vergi tarhına itiraz edilip edilmemiş olmasına bakılmaksızın, verginin ödenmesi istenir.
		(2) Herhangi özel bir durumda vergi tarh edilmesi gereken verginin tahakkuk ve tahsilinin gerçekleşemiyeceğine Gelir ve Vergi Dairesini inandıracak neden olması halinde, Gelir ve Vergi Dairesi bu Yasa kapsamına giren gelir kaynakları hususunda herhangi bir kişiden, 26.madde kurallarına bakılmaksızın, herhangi bir vergilendirme dönemi hususunda derhal veya saptanan süre zarfında yıllık gelir beyannamesi ile uygun göreceği teferruat veya hesap sunmasını ister ve tarhiyat işlemlerini bu Yasa’nın 36.maddesindeki kurallara göre yapar.
48/1977		(3) (1). ve (2).fıkra kuralları uyarınca yapılan tarhiyat işlemlerine uygun olarak saptanan verginin, bunlara itiraz edilip edilmemesine bakılmaksızın, vergi ihbarna- mesinde belirtilen süre zarfında ödenmesi gerekir. Ödenmemesi veya Gelir ve Vergi Dairesini tatmin edecek teminat verilmemesi halinde, Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası uyarınca ve aynı Yasada belirtilen işlem sürelerine bakılmaksızın derhal tahsil edilir.
Tarh zamanaşımı 50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014 27/1977 13/1980 28/1985 31/1988 31/1991 23/1997 54/1999	41.	Vergiye bağlı herhangi bir kişiye geçmiş yıllarda vergi tarh edilmediği veya verginin ödenmesi gereken miktardan az tarh edildiğinin saptanması halinde, Gelir ve Vergi Dairesi, vergilendirme döneminden sonra gelen 7 (yedi) yıl içinde, böyle bir kişinin mevcut bilgilere dayanarak tarh edilmesi gereken vergisini, bu Yasa ve Vergi Usul Yasası kurallarına göre re’sen veya ikmalen tarh eder.
		VI. KISIM GÖTÜRÜ GELİR VERGİSİ
Götürü vergilendirme	42.	Küçük çapta perakente ticaret, meslek veya tarımsal faaliyetlerinden dolayı kazanç elde edenlerin kazancı, gerçek usul dışında götürü olarak saptanarak vergilendirilebilir.
Götürü gelir vergisinden yararlanabilme 27/1977 13/1980	43.	Kendi başına küçük bir işyeri çalıştıran, seyyar veya belli bir yerde küçük çapta perakente ticaretle veya tarımla uğraşan veya küçük çapta serbest meslek yapanlar ile kazançları Vergi Usul Yasası kurallarına göre kesin olarak saptanmasına olanak olmayan yükümlüler, götürü gelir vergisi ödeme kapsamına girebilirler.
Götürü vergilendirme kapsamına girme istemi	44.	(1) Durumları 43.maddede belirtilen koşullara uygun olduğu kanısında olan yükümlüler, bağlı bulundukları Vergi Dairesine yazı ile başvurarak defter tutma zorunlulu- ğundan istisna tutulmalarını ve götürü usulde vergilen- dirilmelerini isteyebilirler.
		(2) Yazılı istemi inceleyen Gelir ve Vergi Dairesi, yükümlünün bu başvurusu hakkında en geç bir ay içerisinde karar verir ve bunu ilgiliye yazılı olarak bildirir. Yükümlünün ödemekle yükümlü olacağı vergiyi ödemeyi kabul etmesi halinde, bu Yasanın 43., 46. ve 51.maddeleri kuralları saklı kalmak koşuluyla, götürü vergilendirme kapsamına girmesi kesinleşir.
18.11/1985		(3) (1).fıkrada belirtilen başvuru zamanı, götürü usulde vergilendirilecek vergilendirme döneminden önceki takvim yılının Aralık ayıdır; yeni işe başlayanlar için, işe başlama tarihinden başlayarak bir aylık bir süredir. Belirtilen tarihlerde başvurmayanların başvuru hakkı, ilgili vergilendirme dönemi için kalkmış olur.
Götürü vergilendir-mede usül 27/1977 13/1980	45.	Götürü usulde vergilendirme istemleri Gelir ve Vergi Dairesince uygun görülenler bu Yasa uyarınca yapılacak tüzüklerde belirlenecek esas ve kıstaslara göre vergilendirilir. Götürü usulde vergilendirilmeleri Gelir ve Vergi Dairesi tarafından uygun görülmeyenler bu Yasa ve Vergi Usul Yasası kurallarına uygun olarak gerçek usulde vergilendirilirler.
Götürü usulde vergilendirme-nin geçerlilik süresi 27/1977 13/1980	46.	(1) Bu Yasa kurallarına göre safi kazançları götürü usulde saptananların defter tutmaktan istisna tutulma süresi, Vergi Usul Yasası kuralları gereğince defter tutma zorunluluğu kapsamına girildiği, yükümlülerce defter tutma isteminde bulunulduğu veya Gelir ve Vergi Dairesince defter tutmanın gerekli olduğunun saptandığı vergilendirme dönemi sonuna kadar geçerli olur.
		(2) Defter tutma zorunluluğundan istisna edilmiş olmak, alış veya harcama faturası veya makbuzu ile diğer kanıtlayıcı evrakları almak, istenmesi halinde vermek, bunların asıl ve suretlerini muhafaza etmek zorunluluğunu ortadan kaldırmaz.
Götürü gelir vergisinin tarh, tahakkuk ve tahsili	47.	Gelir ve Vergi Dairesinin olumlu yazısına dayanılarak götürü usulde vergiye bağlı olmayı kabul eden yükümlülerin saptanacak vergi yükümlülükleri, gerçek usuldeki gelir vergisi gibi tarh ve tahsil edilir.
Götürü usulde itiraz 27/1977 13/1980	48.	(1) Vergi Usul Yasasında belirtilen herhangi bir kaçınılmaz sebepten dolayı yıllık kazançlarında değişiklik olan götürü vergilendirme kapsamındaki yükümlüler, ilgili vergilendirme döneminin sonundan önce Gelir ve Vergi Dairesine yazılı olarak başvurmak ve durumlarını kanıtlamak suretiyle götürü usulde saptanan safi kazançlarının yeniden saptanmasını isteyebilirler.
		(2) 49.madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından saptanan ve 44.madde uyarınca götürü usulde vergilendirilmesi uygun bulunan yükümlülere Gelir ve Vergi Dairesince yazılı olarak bildirilen kategorilere, yükümlüler, kendilerine yapılan yazılı bildirimin tebliğ tarihinden başlayarak on beş gün içinde yazılı olarak itiraz edebilirler.
27/1977 13/1980		(3) (1). ve (2).fıkralarda öngörülen konularda başvuru veya itiraz olması halinde, Gelir ve Vergi Dairesi Müdürü Vergi Usul Yasasındaki itirazlara ilişkin kurallar uyarınca bu başvuru veya itirazları inceleyerek karara bağlar.
Götürü gelir vergisi tüzüğü 9.16/1989	49.	(1) Bakanlar Kurulu yapacağı Tüzüklerle götürü usulde vergilendirilmesi karara bağlananların vergiye bağlı götürü safi kazançlarını ve prensiplerini, köy, kasaba ve yerleşme mahalleri itibarıyla ve iş kolları ve kategorilerine göre saptar. Bu götürü safi kazançlar 2.500.000.-TL’sının altında ve 10.000.000.-TL’sının üstünde olamaz.
		(2) Bakanlar Kurulu, götürü gelir vergisinin safi kazançlarını, uygun gördüğü hallerde, ilgili vergilendirme dönemi başında düzenleyip Resmi Gazete’de yayımlayacağı Tüzüklerle bir öncekinin on katını aşmamak koşuluyla değiştirebilir.
Götürü usulden vergiden yarar- lanmayacaklar	50.	Defter tutma yükümlülüğünden istisna edilecek gerçek kişilerin esas gelir kaynaklarına ek olarak kendilerinin veya 18 yaşından küçük çocuklarının ticari, sinai, mesleki veya tarımsal faaliyetlerinden dolayı ek gelirleri olması halinde, götürü vergilendirme usulünden yararlanamazlar.
		Ancak, ek gelirin taşınır veya taşınmaz sermaye iratlarından oluşması halinde, esas gelirin götürü safi kazancına, saptanacak safi irat miktarı eklenmek suretiyle götürü safi kazancı bulunur.
		Bu madde amaçları bakımından esas gelir deyimi, 43.maddede belirtilen faaliyetlerden sağlanan safi kazancı anlatır.
Gelir ve Vergi Dairesinin yetkileri	51.	Yanlış beyandan, yanılmadan veya sair nedenlerden dolayı götürü usulde vergilendirme kapsamında vergilendirilmeleri uygun görülenlerin dahil edilecekleri yükümlü kategorisinin gerektiği gibi yapılmadığının veya sözkonusu vergilendirme kapsamına girmemesi gerektiğinin saptanması halinde, Gelir ve Vergi Dairesi, yükümlüyü herhangi bir zamanda yazılı bir ihbar ile haberdar eder ve gerekli düzeltmeyi yapmak suretiyle vergi kaybını gidererek tarh ve tahakkuk işlemlerini bu Yasaya uygun olarak yapar.
		VII. KISIM *VERGİ ORANLARI*
Matrah dilimleri ve Vergi Oranları 2. 14/1992 3,21/1995 2, 16/1998 2.3/1999 4, 34/2005 5, 53/2007	52.	(1) Bu Yasanın kesin vergi yükümlülüğüne ilişkin kuralları ile 31’inci maddesinin (7)’nci fıkrası ve 32’nci maddesinin (5)’inci ve (6)’ncı fıkralarındaki kurallar saklı kalmak koşuluyla, gelir vergisi aşağıda belirtilen yıllık matrah dilimleri ve vergi oranlarında tarh edilir:
50/2014		YILLIK VERGİ MATRAH DİLİMLERİ ORANLARI İlk 3.000.-TL için %10 Sonra gelen 3.000.-TL için %20 Sonra gelen 7,600.-TL için %25 Sonra gelen 10,50.-TL için %30 23,650’den sonrası için…………… %37 oranı uygulanır
50/2014		(2) Bakanlar Kurulu, yukarıdaki matrah dilimlerini 10 (on) katını aşmamak koşuluyla yükseltebilir veya asli miktarlarına kadar indirebilir.
50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2015		(3) Bu Yasanın 26’ncı maddesindeki süreler içerisinde yıllık beyannamelerini sunan ve yine bu Yasanın 53’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasının (a) bendinde belirtilen süreler içerisinde tahakkuk eden vergileri 3 (üç) yıl düzenli olarak ödeyen bu Yasa kapsamındaki yükümlülere, takip eden gelir yıllarında aşağıdaki (6)’ncı fıkradaki koşulların gerçekleşmesi halinde ödenecek vergi miktarından %5 (yüzde beş) indirim yapılır. Daha sonraki vergilendirme dönemlerinde koşullara uyulması halinde indirim hakları devam eder. Koşullara uyulmaması halinde indirim hakkı sona erer ve tekrar indirim hakkı kazanılması için 3 (üç) yıl vergilerini düzenli ödeme koşulu yeniden aranır. Ancak, Gece Kulüpleri ve Benzeri Eğlence Yerleri Yasası, Şans Oyunları Yasası ve Beden Eğitimi ve Spor Yasası kapsamında faaliyet gösteren işletmeler, akaryakıt ithal edip bayilere teslim eden işletmeler ile satışlarının %50 (yüzde elli)’sinden fazlası alkollü içki ve sigara olan ve alkollü içki ile sigara ithali ve satışı ile iştigal eden işletmeler bu indirimden yararlanamazlar.
50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2015		(4) Bu Yasanın 31’inci maddesinin (6)’ncı fıkrası kapsamında her türlü taşınmaz mal kira geliri elde eden yükümlülerin, bu Yasanın 26’ncı maddesindeki süreler içerisinde aylık beyannamelerini sunan ve yine bu Yasanın 53’üncü maddesinin (4)’üncü fıkrasında belirtilen süreler içerisinde tahakkuk eden vergileri 36 (otuz altı) ay düzenli olarak ödeyen bu Yasa kapsamındaki yükümlülere takip eden aylarda aşağıdaki (6)’ncı fıkradaki koşulların gerçekleşmesi halinde ödenecek vergi miktarından %5 (yüzde beş) indirim yapılır. Daha sonraki vergilendirme dönemlerinde koşullara uyulması halinde indirim hakları devam eder. Koşullara uyulmaması halinde ise indirim hakkı sona erer ve tekrar indirim hakkı kazanılması için 36 (otuz altı) ay vergilerini düzenli ödeme koşulu yeniden aranır.
50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2015		(5) Bu Yasanın 41’inci maddesi kapsamında götürü usulde vergilendirilen yükümlülerin bu Yasanın 53’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasının (b) bendine istinaden belirlenen süreler içerisinde 3 (üç) yıl düzenli olarak ödeyen bu Yasa kapsamındaki yükümlülere takip eden gelir yıllarında aşağıdaki (6)’ncı fıkradaki koşulların gerçekleşmesi halinde ödenecek vergi miktarından %5 (yüzde beş) indirim yapılır. Daha sonraki vergilendirme dönemlerinde koşullara uyulması halinde indirim hakları devam eder. Koşullara uyulmaması halinde ise indirim hakkı sona erer ve tekrar indirim hakkı kazanılması için 3 (üç) yıl vergilerini düzenli ödeme koşulu yeniden aranır.
50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2015		(6) Yükümlülerin yukarıdaki fıkralarda öngörülen indirimlerden yararlanabilmeleri için; (a) İndirimden yararlanılacak vergilendirme dönemi içinde beyannamenin yasal sürede verilmesi ve yasal süre içerisinde tahakkuk eden verginin ödenmesi; ve (b) Dairece bu süreler içerisinde re’sen, ikmalen ve idarece tarhiyatlar neticesinde ek vergi tahakkuk ettirilmemiş olması, koşuldur.
		VIII. KISIM *VERGİNİN ÖDENMESİ*
Ödeme süresi 20.11/1985 50/2014 Yürürlük tarihi: 1Ocak 2014	53.	(1) (a) Yıllık beyanname esasında, gelir vergisi vergilendirme dönemini izleyen yılın Temmuz ve Kasım ayı sonuna kadar 2 (iki) eşit taksitte;
		(b) Götürü vergilendirmede tahakkuk ettirilen gelir vergisi, aylık eşit taksitlerle en geç Aralık ayı sonuna kadar;
		(c) Hesap dönemleri takvim yılı sonundan başka bir tarihe isabet eden yükümlüler için gelir vergisi, beyannamenin verilmesi gerektiği ayı izleyen üçüncü ve yedinci ayın sonuna kadar olmak üzere 2 (iki) eşit taksitte;
		(d) Herhangi bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen gelir vergisi tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar, ödenir.
		(2) İtiraz yapılmış olması halinde, gelir vergisinin uyuş- mazlığa konu olmayan kısmı (1).fıkrada gösterildiği şekilde, ödenmesi gereken gelir vergisi bakiyesi varsa, bu vergi bakiyesi, itirazın sonuçlandırıldığı veya anlaş- maya varıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenir.
27/1977 13/1980		(7) Vergi Usul Yasasının ilgili kuralları saklı kalmak koşuluyla Yüksek Mahkemeye müracaat olması halinde, gelir vergisi mahkeme kararını takip eden ayın sonuna kadar ödenir.
		(4) Kesilen veya kesilmesi gereken vergiler, stopaj beyan- namesini verme süresi içinde ödenir.
		IX. KISIM *MAHSUPLAR*
Vergi kesintisinin mahsubu	54.	(1) 31. ve 32.madde kuralları saklı kalmak koşuluyla yıllık beyannamede belirtilen kazanç veya iratlardan bu Yasaya göre kesilmiş vergiler, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup edilir.
		(2) Yıllık beyanname vermekle yükümlü olmayanlarla götürü usulde vergilendirilenlerin kazanç ve iratlarından bu Yasaya göre kesilmiş vergileri, Gelir ve Vergi Dairesine başvurmaları ve yıllık beyanname vermeleri halinde vergi yükümlülüklerine mahsup edilir.
		(3) Mahsubu yapılan miktar ilgili vergilendirme döneminin gelir vergisi yükümlülüğünden fazla olması halinde, aradaki fark Gelir ve Vergi Dairesince yükümlüye iade edilir.
Mahsup ve iadeler için müracaatlar	55.	Yıllık beyanname vermekle yükümlü olanlarla götürü usulde vergilendirilenlerin kazanç ve iratlarından bu Yasaya göre kesilmiş vergilerinin mahsubu ve iadesi, beyanname verme süresinin ait olduğu yıl içerisinde Gelir ve Vergi Dairesine başvurmaları halinde yapılır.
Yabancı memleketlerde ödenen vergilerin mahsubu	56.	(1) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde yerleşmiş olan yükümlülerin yabancı ülkelerde elde ettikleri ve genel netice hesaplarına dahil edilen kazanç ve iratlardan mahallinde ödedikleri benzeri vergiler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde tarh edilen gelir vergisinin yabancı ülkelerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından indirilir.
		(2) (1).fıkra uyarınca indirilecek miktar, gelir vergisinin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından fazla olduğu takdirde, aradaki fark dikkate alınmaz.
		(3) Gelir vergisinin yabancı memlekette elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmı, bunların gelire olan oranı üzerinden hesaplanır.
		(4) (1).fıkrada yazılı indirimin yapılması için:
		(a) Yabancı memlekette ödenen vergilerin gelir üzerinden alınan kişisel bir vergi olması; ve
		(b) Yabancı memlekette vergi ödendiğinin yetkili makamlardan alınan belgelerle kanıtlanması zorunludur.
		(5) Gelir vergisinin tarhı sırasında (4).fıkranın (b) bendinde belirtilen kanıtlayıcı belgelerin verilmemiş olması, vergi tarhına ve tahsiline engel teşkil etmez. Gerekli belgelerin bir yıl zarfında Gelir ve Vergi Dairesine verilmesi halinde, tarhiyat düzeltilir ve ödenmiş olan fazla vergi yükümlüye iade edilir.
		(6) Yabancı memleketlerde ödenen gelir vergisinin ilgili bulunduğu kazanç ve iratları yükümlü tarafından hangi yılın gelirine dahil edilmişse, bu vergiler de o yılın kazanç ve iratlarına ait gelir vergisinden indirilir.
		(7) Bu madde kurallarının uygulanmasında, yabancı para ile ödenen gelir vergisine, bu gibi verginin ilgili ülkede ödendiği tarihteki resmi kuru uygulanır.
		X. KISIM *ÇEŞİTLİ KURALLAR*
Devletlerarası vergi anlaşmaları	57.	(1) Yabancı devletlerde gelir vergisi uygulaması hakkında çift vergilendirmeyi önleme amacıyla yapılan vergi anlaşmalarının olması halinde, bu Yasanın ilgili kuralları yerine anlaşmalarda yer alan esaslar uygulanır.
27/1977 13/1980		(2) Vergi anlaşmalarının uygulanmasında Vergi Usul Yasasında belirtilen gizlilik kuralları, bu anlaşma gereğince verilmesi gereken bilgiler hususunda uygulanmaz.
Bazı işlemlerin geçerli sayılmaması	58.	Gelir ve Vergi Dairesi herhangi bir vergi yükümlüsünün ödeyeceği vergi miktarını azaltan veya azaltacak herhangi bir işlemin yapay, uydurma, muvazaalı veya gerçek dışı olduğu kanaatine varması halinde, böyle bir işlemi dikkate almaz.
Muhasip ve murakıplar tarafından hazırlanan hesaplar	59.	(1) Gelir ve Vergi Dairesine sunulan veya herhangi bir gelir beyan- namesine ekli olarak gönderilen hesaplar ile vergi matra- hına ilişkin hesaplar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti sınırları içinde bağımsız muhasip ve murakıp olarak çalışan ve vergi amaçları bakımından hesapları kontrol ve hazır- lamak için Maliye ile ilgili Bakanlıkça yetkili kılınan bir muhasip ve murakıp tarafından incelenip hazırlanmadığı takdirde Gelir ve Vergi Dairesi tarafından dikkate alınmayabilir.
		(2) Gelir vergisi amaçları bakımından hazırlanan hesaplar, Maliye ile ilgili Bakanlık tarafından yetkili kılınan bir muhasip ve murakıp tarafından hazırlanıp onaylanmış olmasına bakılmaksızın, gerekli görülen hallerde Gelir ve Vergi Dairesi tarafından dikkate alınmayabilir.
		Ancak, bu işlem gerek vergi yükümlüsünün gerekse yetkili muhasip ve murakıbın Gelir ve Vergi Dairesine karşı olan sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
Muhasip ve murakıplara yetki verilmesi	60.	(1) Vergi amaçları bakımından yükümlülerin vergiye bağlı kazançlarını saptamak amacıyla yazılı müracaatları halinde Maliye ile ilgili Bakanlık gerekli niteliklere sahip herhangi bir kişiye, uygun göreceği konulara bağlı olarak, yükümlülerin hesaplarını tutması, teftiş veya kontrol etmesi için yetki verebilir.
		(2) Ancak, Maliye ile ilgili Bakan, herhangi bir zamanda, yetkili kıldığı bir muhasip ve murakıbın hesapların hazırlanması ile ilgili nitelik ve işlemlerinin yetersiz veya vergi kaybına neden olduğunun saptanması veya kanaat getirilmesi hallerinde, hiçbir sebep göstermek- sizin bu yetkiyi geri alabilir.
Egemen Üs bölgelerindeki şahısların vergi yükümlülükleri	61.	Bu Yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın, Egemen Üs Bölgelerinde ikâmet eden veya istihdam edilen bir şahsın temin ettiği veya elde ettiği kazanç hususunda vergi yükümlülüğü, Tesis Anlaşmasının ilgili kurallarına uygun olarak yürütülür.
		Bu Yasa amaçları bakımından “Tesis Anlaşması”, Kıbrıs Cumhuriyetinin kuruluşu ile ilgili 16 Ağustos 1960 tarihinde Lefkoşa’da imzalanan anlaşmayı anlatır ve aynı tarihte imzalanan Nota Teatilerini de kapsar.
Tüzük yapma	62.	(1) Bakanlar Kurulu:
yetkisi		(a) Bakanlar Kurulunca onaylanan vergi anlaşmala- rının uygulanması;
		(b) Maliye ile ilgili Bakanlıkça yetkili kılınan bağımsız muhasip ve murakıplara, murakebe ile ilgili koşullar öngörerek yetki verilmesi veya yetkinin geri alınması;
		(c) Götürü usulde vergilendirme yöntemlerinin belirlenmesi; ve
		(d) Gelir vergisi kesintilerinin ve genel olarak bu Yasa kurallarının Yasanın gereğine ve amacına en uygun şekilde uygulanması;
		konularında tüzük yapabilir.
		(2) Bu Yasa uyarınca yapılan tüm tüzükler, Resmi Gazete’de yayınlanır.
Yasaya uyma sorumluluğu 27/1977 13/1980	63.	Herhangi bir kişi veya kuruluşun bu Yasa kurallarına uymaması veya bu kuralları ihlâl etmesi halinde, bu Yasa aleyhine bir suç işlemiş sayılır ve Vergi Usul Yasasında öngörülen cezai işlemlere çarptırılır.
		XI. KISIM *GEÇİCİ KURALLAR*
Geçici Madde 1982 vergilen- dirme dönemine ilişkin yıllık asgari ücret	1.	Bu Yasa amaçları bakımından 1982 vergilendirme dönemi için yıllık asgari ücret 200,000.-TL’dır.
Geçici Madde Peşin vergi ödeyenlere uygulanacak indirimler 13/1961 9/1962 11/1963 2/1967 2/1969 10/1972 3/1973 26/1974 61/1977 8/1979 25/1979 5/1980 19/1980	2.	1982 vergilendirme döneminde Türk Cemaat Meclisi Şahsi Vergiler (Gelir Vergisi) Yasasının 19.maddesinin (2). ve (3).fıkraları uyarınca gelir vergilerini peşin olarak ödemeye başlamış olanlar, öngördükleri vergilerini vergilendirme dönemi sonuna kadar sözkonusu Yasa kurallarına uygun olarak ödemeye devam ederler. Bu gibi yükümlüler için, 1982 vergilendirme döneminde söz konusu Yasa ve bu Yasadaki indirimler toplamı gözetilerek yükümlünün lehine olan kişisel indirimler toplamı dikkate alınır ve uygulanır.
Geçici Madde Servet beyan-namelerinin verilmesi	3.	Bu Yasanın 30.maddesi uyarınca verilecek servet beyannameleri, yükümlünün 1 Ocak 1982 tarihindeki durumu itibarıyla, bu Yasanın Resmi Gazete’de yayınlandığı tarihten başlayarak altı ay içinde Gelir ve Vergi Dairesine verilir.
Geçici Madde Ücretlilerin 1981 yılı ücret dışı kazançları-nın vergilen- dirilmesi ve hesaplama yöntemi 13/1961 9/1962 11/1963 2/1967 2/1969 10/1972 3/1973 26/1974 61/1977 8/1979 25/1979 5/1980 19/1980	4.	Ücretlilerin 1981 vergilendirme dönemine ait ücret dışı safi kazançlarının vergilendirilmesi, Türk Cemaat Meclisi Şahsi Vergiler (Gelir Vergisi) Yasası kuralları uyarınca özel takdir olarak yapılır. Ancak, bu vergilendirme işlemlerinin uygulanmasında, yukarıda belirtilen sözkonusu Yasanın kişisel indirimleri ile Vergi Cetvelindeki yükletilebilen gelirin muafiyet kısmı indirim olarak verilmez.
Geçici Madde Güvenlik Kuvvet-leri Lojistik Destek Kampanyasına yapılan bağış-ların gelirlerden indirilmesi 22/1991 1.1.1990	5.	Bu Yasanın, 8’inci maddesinin (1)’inci fıkrasında öngörülen sınırlama oranına bakılmaksızın, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Lojistik Destek Kampanyasına 1 Ekim 1990 ile 1 Mart 1991 tarihleri arasında yapılan bağış ve yardımların esas tutarının yüzde yetmiş beşi, ilgili vergilendirme dönemi gelirlerinden indirilebilir. Zarar olması halinde, bu gideri içeren kısmı sonraki yıllara devredilemez.
Geçici Madde Emeklilik Ücretlerinin 2010 Yılı için Vergilendiril-mesi 39/2010	6.	Bu (Değişiklik) Yasasının 3’üncü maddesi ile kaldırılan ve vergilendirilecek ücret kapsamına alınan emeklilik maaşlarının 2010 vergilendirme dönemindeki vergilendirilmesinde:
		(1) Emeklilik geliri elde eden yükümlünün bu Yasa kapsamında bağımsız vergilendirilen kazançlar haricinde başka herhangi bir geliri bulunmaması durumunda, emeklilik gelirlerinin vergilendirilmesinde, bu Yasanın 12’nci, 13’üncü, 14’üncü ve 15’inci maddelerinde öngörülen indirimlerin emeklilik gelirinin vergi kapsamına alındığı tarihten itibaren her aylık süreye isabet eden kısmı uygulanır.
		(2) Emeklilik geliri elde eden yükümlünün bu Yasa kapsamında bağımsız vergilendirilen kazançlar haricinde gelirleri olması halinde, bu Yasanın 12’nci maddesinin (1)’inci fıkrası ve 14’üncü maddelerindeki indirimler emeklilik gelirinin vergi kapsamına alındığı tarihten itibaren pro-rata yöntemi uygulanarak hesaplanır.
		(3) 2010 yılı ile ilgili götürü vergilendirme kapsamına alınan yükümlülerin, emeklilik geliri de olması durumunda, emeklilik geliri ile ilgili vergi hesaplaması, bu Yasanın 2’nci ve 21’inci maddelerine bakılmaksızın yukarıdaki (1)’inci fıkrada belirtilen yöntemle yapılır.
		Gelir ve Vergi Dairesi bu maddenin uygulanmasına yönelik yöntemleri belirlemeye yetkilidir.
		XII. KISIM *SON KURALLAR*
Yürürlükten kaldırma ve saklı kurallar TCM13/1961	64.	(1) Türk Cemaat Meclisi Şahsi Vergiler (Gelir Vergisi) Yasası ve Gelir Vergisi (Yabancı Şahıslar) Yasası 1 Ocak 1982 tarihi ile başlayan vergilendirme döneminden başlayarak yürürlükten kaldırılır.
9/1962 1/1963 2/1967 2/1969 10/1972 3/1973 26/1974 61/1977 8/1979 25/1979 5/1980 19/1980		Ancak, yukarıda belirtilen sözkonusu yasalar uyarınca çıkarılmış tüzükler, yönetmelikler, tebliğ ve tefsirler, bu Yasaya aykırı düşmedikçe, değiştirilmedikçe veya yürürlükten kaldırılmadıkça yürürlükte kalmakta devam ederler. Ayrıca, yukarıda belirtilen sözkonusu yasalar uyarınca verilmiş olan yatırım ve amortisman indirimleri ile ilgili kuralları da bu Yasanın Resmi Gazete’de yayınlandığı tarihe kadar yürürlükte kalır.
58/1961 4/1963		(2) 1982 vergilendirme döneminden önceki yılların kazançlarına ilişkin gelir vergisi tarh ve tahakkukları, Türk Cemaat Meclisi Şahsi Vergiler (Gelir Vergisi) Yasası ve Gelir Vergisi (Yabancı Şahıslar) Yasası kurallarına göre yapılır.
		Ancak, bu kuralın uygulanması dolayısıyla çift vergilendirmeye olanak tanınmaz.
Yürütme yetkisi	65.	Bu Yasayı, Maliye ile ilgili Bakan yürütür.
Yürürlüğe giriş	66.	Bu Yasanın:
		(1) Taşınmaz mal alımı ve satımı veya parselasyonu veya inşası veya satımı ile uğraşanların kazançları hariç, 4.maddesinin (1).fıkrasının (f) bendi kuralları bu Yasanın Resmi Gazete’de yayınlandığı tarihten;
		(2) Diğer kuralları ise 1 Ocak 1982 tarihi ile başlayan vergilendirme döneminden başlayarak yürürlüğe girer.

<< geri

Gelir Vergisi Yasası

I. KISIM

VERGİ KONMASI

Bölüm 224

Bölüm 151

II. KISIM

Bölüm 105

III. KISIM

BEYAN ESASI

IV. KISIM

VERGİ KESİNTİLERİ

Bölüm 114

V. KISIM

VI. KISIM

GÖTÜRÜ GELİR VERGİSİ

VII. KISIM

VIII. KISIM

IX. KISIM

X. KISIM

XI. KISIM

Bu (Değişiklik) Yasasının 3’üncü maddesi ile kaldırılan ve vergilendirilecek ücret kapsamına alınan emeklilik maaşlarının 2010 vergilendirme dönemindeki vergilendirilmesinde:

(3) 2010 yılı ile ilgili götürü vergilendirme kapsamına alınan yükümlülerin, emeklilik geliri de olması durumunda, emeklilik geliri ile ilgili vergi hesaplaması, bu Yasanın 2’nci ve 21’inci maddelerine bakılmaksızın yukarıdaki (1)’inci fıkrada belirtilen yöntemle yapılır.

XII. KISIM

TCM13/1961